Η Ρωσία προετοιμάζεται να πραγματοποιήσει μια από τις μεγαλύτερες στρατιωτικές ασκήσεις της μετά τον ψυχρό πόλεμο, μια επίδειξη εξουσίας που θα παρακολουθείται προσεκτικά από το ΝΑΤΟ εν μέσω εντάσεων μεταξύ Ανατολής και Δύσης.
Η άσκηση, η οποία θα διεξαχθεί από τις 14 έως τις 20 Σεπτεμβρίου, έρχεται σε αντίθεση με τις τεταμένες σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ. Το Κογκρέσο επέβαλε πρόσφατα νέο κύκλο κυρώσεων στη Μόσχα, απαντώντας στους ισχυρισμούς περί παρέμβασης στις αμερικανικές εκλογές του 2016. Το πρώτο από τα ρωσικά στρατεύματα πρόκειται να φτάσει στη Λευκορωσία στα μέσα Αυγούστου.
Η Μόσχα παρουσιάζει την Zapad 17 ως μια τακτική άσκηση, η οποία διεξάγεται κάθε τέσσερα χρόνια, έχει προγραμματιστεί εδώ και πολύ καιρό και δεν αποτελεί αντίδραση στον τελευταίο γύρο κυρώσεων. Η έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες δήλωσε ότι δεν είχε σχέδια να απαντήσει στους ελιγμούς, αναπτύσσοντας περισσότερα στρατεύματα κατά μήκος των ρωσικών συνόρων. Ένας αξιωματούχος του ΝΑΤΟ δήλωσε: «Το ΝΑΤΟ θα παρακολουθεί στενά την άσκηση του Ζαπάντ 17 αλλά δεν σχεδιάζουμε μεγάλες ασκήσεις κατά τη διάρκειά της. Οι ασκήσεις μας σχεδιάζονται πολύ νωρίτερα και δεν σχετίζονται με τη ρωσική άσκηση».
Η Μόσχα παρουσιάζει την Zapad 17 ως μια τακτική άσκηση, η οποία διεξάγεται κάθε τέσσερα χρόνια, έχει προγραμματιστεί εδώ και πολύ καιρό και δεν αποτελεί αντίδραση στον τελευταίο γύρο κυρώσεων. Η έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες δήλωσε ότι δεν είχε σχέδια να απαντήσει στους ελιγμούς, αναπτύσσοντας περισσότερα στρατεύματα κατά μήκος των ρωσικών συνόρων. Ένας αξιωματούχος του ΝΑΤΟ δήλωσε: «Το ΝΑΤΟ θα παρακολουθεί στενά την άσκηση του Ζαπάντ 17 αλλά δεν σχεδιάζουμε μεγάλες ασκήσεις κατά τη διάρκειά της. Οι ασκήσεις μας σχεδιάζονται πολύ νωρίτερα και δεν σχετίζονται με τη ρωσική άσκηση».
Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Μάικ Πένς συζήτησε την Zapad 17 κατά τη διάρκεια επίσκεψης στην Εσθονία τον Ιούλιο και αύξησε την πιθανότητα ανάπτυξης του αμερικανικού συστήματος πυραυλικής άμυνας των ΗΠΑ στη χώρα. Οι ΗΠΑ μπορούν να αναπτύξουν επιπλέον στρατεύματα στην ανατολική Ευρώπη κατά τη διάρκεια της άσκησης και να καθυστερήσουν την προγραμματισμένη εναλλαγή των άλλων. Ο επικεφαλής του Αμερικανικού Στρατού της Ευρώπης, αντιστράτηγος Μπεν Χότζες, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στην Ουγγαρία τον Ιούλιο: «Όλοι όσοι ζουν κοντά στη δυτική στρατιωτική περιοχή ανησυχούν λίγο επειδή ακούνε για το μέγεθος της άσκησης».
Οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις εκσυγχρονίστηκαν γρήγορα την τελευταία δεκαετία και η Zapad τους προσφέρει μια ευκαιρία να εκπαιδευτούν μαζικά. Η Μόσχα κατηγορεί για τις αυξανόμενες εντάσεις την επέκταση του ΝΑΤΟ ανατολικά και τα τελευταία χρόνια την ανάπτυξη περισσότερων δυνάμεων του ΝΑΤΟ στις χώρες που συνορεύουν με τη Ρωσία. Το ΝΑΤΟ αναφέρει ότι η αύξηση των δυνάμεών του οφείλεται στη ρωσική προσάρτηση της Κριμαίας το 2013.
Η Ρωσία δεν δήλωσε πόσες δυνάμεις θα συμμετάσχουν στη Zapad 17, αλλά ο Ρώσος πρεσβευτής στο ΝΑΤΟ Αλεξάντερ Γκρούσκο δήλωσε ότι δεν θα ξεπερνούν τους 13.000 στρατιώτες, το όριο με το οποίο η Ρωσία -υπό μια διεθνή συμφωνία- θα ήταν υποχρεωμένη να επιτρέψει σε στρατιωτικούς από άλλες χώρες να παρακολουθήσουν την άσκηση. Η Ρωσία θα μπορούσε, θεωρητικά, να διαιρέσει την άσκηση σε ξεχωριστά τμήματα για να μείνει κάτω από το όριο των 13.000. Δυτικοί αναλυτές δήλωσαν ότι η τελευταία άσκηση Zapad το 2013 περιλάμβανε περίπου 70.000 στρατιώτες και υποστηρικτικά στελέχη, παρόλο που η Ρωσία ενημέρωσε το ΝΑΤΟ ότι κατά τη διάρκειά της πορείας δεν θα υπερέβαιναν τους 13.000.
Ο Ιγκόρ Σουτγιάγκιν, συν-συγγραφέας του βιβλίου «Νέες χερσαίες δυνάμεις της Ρωσίας», που θα δημοσιευθεί επισήμως στις 20 Σεπτεμβρίου, δήλωσε: «Δυστυχώς, δεν μπορείτε να εμπιστευθείτε αυτά που λένε οι Ρώσοι. Οι εκατό χιλιάδες είναι πιθανώς υπερβολή αλλά οι 18.000 είναι απολύτως ρεαλιστικός αριθμός». Θεωρεί επίσης ότι δεν θα γίνει επίθεση στις βαλτικές χώρες, δεδομένου ότι είναι μέλη του ΝΑΤΟ. «Λοιπόν, υπάρχουν ευκολότεροι τρόποι αυτοκτονίας», είπε. Αλλά ο Πούτιν είναι ειδικός στο να κάνει το απροσδόκητο, είπε, και η Ρωσία θα μπορούσε να αναλάβει δράση αλλού, όπως η κατάληψη εδαφών στη Γεωργία.
Σε κοινό έγγραφο που δημοσιεύτηκε τον Μάιο, ο Τόματς Κοβάλικ, πρώην ειδικός βοηθός του προέδρου της στρατιωτικής επιτροπής του ΝΑΤΟ και διευθυντής στο πολωνικό υπουργείο Εθνικής Άμυνας, και ο Ντομινίκ Γιανκόφσκι, ανώτερος αξιωματούχος του πολωνικού Υπουργείου Εξωτερικών, έγραψαν ότι η Ρωσία είχε παραγγείλει 4.000 βαγόνια για τη μεταφορά των στρατευμάτων της στη Λευκορωσία και εκτιμά ότι θα μπορούσαν να ανέρχονται σε 30.000 στρατιωτικούς. Προστιθέμενοι ήδη στα στρατεύματα που βρίσκονται στη Λευκορωσία και στον ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ, καθώς και στα στρατεύματα που φτάνουν αεροπορικώς, θα μπορούσε να είναι η μεγαλύτερη ρωσική άσκηση από το 1991.
Το ΝΑΤΟ δήλωσε ότι η μεγαλύτερη άσκησή του φέτος, η Trident Javelin 17, που θα διεξαχθεί από 8-17 Νοεμβρίου, θα περιλαμβάνει μόνο 3.000 στρατεύματα. Η Trident Javelin 17 είναι προετοιμασία για την μεγαλύτερη άσκηση του επόμενου έτους, Trident Juncture 2018, η οποία θα περιλαμβάνει περίπου 35.000 στρατιώτες. Ο αξιωματούχος του ΝΑΤΟ πρόσθεσε: «Έχουμε αυξήσει τη στρατιωτική μας παρουσία στο ανατολικό τμήμα της συμμαχίας ως απάντηση στην παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας από την Ρωσία και στη στρατιωτική της συγκέντρωση στην περιοχή. Έχουμε στη διάθεσή μας τέσσερις πολυεθνικές ομάδες μάχης στη Βαλτική και στην Πολωνία, μια συγκεκριμένη υπενθύμιση ότι μια επίθεση εναντίον ενός συμμάχου είναι μια επίθεση εναντίον όλων. Ωστόσο, η τοποθέτηση της δύναμης του ΝΑΤΟ δεν είναι ως αντίδραση στην Zapad 17».
Κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου, η Zapad ήταν η μεγαλύτερη άσκηση εκπαίδευσης της Σοβιετικής Ένωσης και αφορούσε περίπου 100.000 έως 150.000 άτομα. Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, «αναστήθηκε» το 1999 και πραγματοποιείται κάθε τέσσερα χρόνια.
theguardian.com, ANTINEWS spy