Ο Aγνωστος Edgar Allan Poe

Edgar Allan Poe: Ενας συγγραφέας έργων τρόμου ή ένας ανθρωπιστής κυρίαρχος του μυαλού.

Ο σκοπός αυτού του εγγράφου είναι να καταρρίψει το μύθο που περιβάλλει τον Poe, δηλαδή, ότι ήταν ένας απλός συγγραφέας τρόμου και ότι είχε μία ανθυγιεινή εμμονή με τους τρελούς και τους νοσηρούς. Αλλωστε, αυτά δεν ήταν όλα για τα οποία έγραφε;

Οχι μόνο ο Poe δεν ήταν συνδεδεμένος με την τρέλα, αν και πολλοί πιστεύουν ότι πρέπει να ήταν κι ο ίδιος τρελός, δεδομένου ότι, προκειμένου να απεικονίσει κάποιος την τρέλα με τέτοιο βάθος, πρέπει και να την έχει βιώσει.

Περεταίρω ισχυρισμοί καταλήγουν στο ότι ο Poe ήταν αλκοολικός και τζογαδόρος, μεταφέροντας έτσι αυτά τα χαρακτηριστικά σε πολλούς από τους χαρακτήρες που επέλεξε να γράψει. Συνεπώς, ενώ ο Poe ήταν ένας χαρισματικός κι ευφυής συγγραφέας, ήταν επίσης βαθιά ψυχολογικά διαταραγμένος και οι ιστορίες του αντανακλούσαν το εσωτερικό του χάος και τις συγκρούσεις που είχε με τον εαυτό του ενάντια στους δαίμονες που εμφανώς πολεμούσε.

Ετσι, διαβάζοντας τις ιστορίες τρόμου του, μπορεί κανείς να δει ενδείξεις τρέλας, αλλά στην καλύτερη περίπτωση, αποτελούν μία ενδιαφέρουσα πηγή μελέτης της ψυχολογίας και συγκεκριμένα της εγκληματικής παραφροσύνης. Διαφορετικά, δεν υπάρχει κάποια άλλη αξία σ’ αυτές τις ιστορίες και για την πλειοψηφία του αναγνωστικού του κοινού, τα διηγήματα του Poe παρομοιάζονται με ένα σκοτεινό επιδόρπιο που πρόκειται να καταναλωθεί αδηφάγα.

Λοιπόν, εγώ διαφωνώ. Σ’ αυτό το έγγραφο θα παρουσιάσω μία διάψευση σε αυτές τις δημοφιλείς απόψεις για τον Poe, καθώς αυτό που φαίνεται να είναι μία ανθυγιεινή εμμονή του Poe με την εγκληματική παραφροσύνη, είναι στην πραγματικότητα μία παρέμβαση στο μυαλό του αναγνωστικού του κοινού. Αυτό για το οποίο πολλοί από εμάς αισθανόμαστε ένοχοι όταν προσπαθούμε να περιγράψουμε τον Poe, είναι η αποτυχία να θέσουμε στον εαυτό μας τις ερωτήσεις, όπως… Γιατί βρίσκουμε τις ιστορίες του συναρπαστικές και διασκεδαστικές; Τι μας έλκει στην υποτιθέμενη φρίκη;

Πολλοί από τους χαρακτήρες που έχει δημιουργήσει στις ιστορίες του, παρά το γεγονός πως έχουν διαπράξει φρικτά πράγματα, έχουν συχνά ένα βαθμό ταύτισης όταν οι εσωτερικές τους σκέψεις εξωτερικεύονται σε εμάς. Προσπαθεί να εξανθρωπίσει το διαβολικό και να μας κάνει να νιώσουμε συμπάθεια για τα εγκλήματά του; Η μήπως αποκαλύπτει ένα μέρος του εαυτού μας για το οποίο δεν είχαμε πλήρη επίγνωση και πρέπει να αποκτήσουμε ώστε να αποφύγουμε την αυτοκαταστροφή μας;

Mellonta Tauta

Πριν αναλύσω μία έρευνα για ένα από τα πιό διάσημα διηγήματα τρόμου του Poe, θα ήθελα να συζητήσουμε στα γρήγορα το τελευταίο δοκίμιο που έγραψε στο τέλος της ζωής του με τίτλο «Εύρηκα» εκ των οποίων το Mellonta Tauta δημοσιεύθηκε ως αυτόνομο κομμάτι το 1849. Σε αυτό το διήγημα ο αφηγητής μιλάει από το μέλλον, τις 1 Απριλίου 2848, για να είμαστε ακριβείς. Ο αφηγητής συνεχίζει με ένα γράμμα που γράφει σε ένα φίλο του για το πως η ιστορία (στην χρονική περίοδο που ζούσε ο Poe) συγκρίνεται με εκείνη του μέλλοντος (το παρόν δηλαδή του αφηγητή). Στο γράμμα του, συγκρίνει διάφορα πράγματα από το παρελθόν και το μέλλον καθώς και τι σκέφτεται γι᾽ αυτά. Μερικές φορές εκφράζει ένα συμπέρασμα που άλλες φορές μπορούμε να συμφωνήσουμε και άλλες όχι και ως αποτέλεσμα ο αναγνώστης είναι αυτός που πρέπει να αποφασίσει τι θα κάνει με αυτό το συμπέρασμα.

Ο αφηγητής αναφέρει δύο μεθόδους σκέψης την a priori (συμπερασματική) και την a posteriori (επαγωγική).

[…] Ο πρώτος αεροναύτης, υποστήριξε ότι είναι εφικτή η διέλευση της ατμόσφαιρας προς όλες τις κατευθύνσεις. Ωστόσο, είχε ακουστεί ελάχιστα από τους σύγχρονούς του, οι οποίοι τον θεωρούσαν απλώς ευφυή αλλά και κατά κάποιο τρόπο τρελό, καθώς οι φιλόσοφοι της εποχής δήλωναν πως κάτι τέτοιο είναι αδύνατο.

Πραγματικά τώρα, μου φαίνεται αρκετά ανεξήγητο το πως κάτι τόσο ξεκάθαρα εφικτό, είχε ξεφύγει από την οξυδέρκεια των αρχαίων σοφών. Αλλά, σε όλες τις εποχές τα μεγάλα εμπόδια για την πρόοδο στην Τέχνη έχουν αντιταχθεί από τους επιστήμονες. Φυσικά, οι επιστήμονες σήμερα, δεν είναι τόσο προκατειλημμένοι όσο παλιά. Γνωρίζετε πως δεν έχουν περάσει πάνω από 1.000 χρόνια από τότε που οι μεταφυσικοί συναίνεσαν στο να ανακουφίσουν τους ανθρώπους από την μοναδική φαντασία που υπήρχε, με δύο δρόμους για την επίτευξη της αλήθειας!

Πιστέψτε το αν μπορείτε! Φαίνεται ότι, πριν πολύ καιρό, στην νύχτα του χρόνου, έζησε ένας Τούρκος φιλόσοφος, ο Aries Tottle (Aristotle). Αυτός ο άνθρωπος εισήγαγε, την συμπερασματική έρευνα (a priori). Ξεκίνησε με αυτό που υποστήριξε ότι είναι αξιώματα ή «αυτονόητες αλήθειες» και από εκεί προχώρησε σε «λογικά» αποτελέσματα. Οι μεγαλύτεροι μαθητές του ήταν ο Neuclid (Euclid) και ο Kant.

Ο Aries Tottle άκμασε μέχρι την έλευση του Hog (Francis Bacon), με επώνυμο «Ettrick Shepherd» ο οποίος κήρυξε ένα εντελώς διαφορετικό σύστημα, το οποίο το ονόμασε a posteriori. Προχώρησε παρατηρώντας, αναλύοντας και ταξινομώντας τα γεγονότα σε γενικούς νόμους. Η μέθοδος του Aries Tottle, βασίστηκε στα νούμερα. Ο θαυμασμός γι᾽ αυτή την νέα μέθοδο ήταν μεγάλος. Ο Tottle απέκτησε κακή φήμη, ωστόσο κατάφερε να ανακτήσει έδαφος, και του επιτράπηκε να διαιρέσει την σφαίρα της Αλήθειας με τον πιο σύγχρονο αντίπαλό του. Οι savans διατήρησαν την Αριστο τελική μέθοδο και την μέθοδο Baconian ως τα μονοπάτια για την μοναδική πιθανή διαδρομή για την αλήθεια.[…]
– Mellonta Tauta, Edgar Poe

Πριν προχωρήσουμε περαιτέρω, ας επανεξετάσουμε τους ορισμούς των όρων a priori και a posteriori, σύμφωνα με ότι περιγράφει ο Poe στο Mellonta Tauta.

A Priori (συμπερασματική σκέψη) είναι αυτό που υποστήριξε ο Αριστοτέλης για τα αξιώματα ἠ τις αυτονόητες αλήθειες κι από εκεί προχώρησε στα λογικά αποτελέσματα.

A Posteriori (επαγωγική σκέψη) του Francis Bacon, του οποίου το σχέδιο αναφέρεται εντελώς στην αίσθηση. Προχώρησε παρατηρώντας, αναλύοντας και ταξινομώντας τα γεγονότα σε γενικούς νόμους.

Αυτό μπορεί να φαίνεται ως μία απλή λεπτομέρεια ή τουλάχιστον ένας σχετικά αθώος τρόπος οργάνωσης της σκέψης, αλλά αυτοί οι δύο μέθοδοι σκέψης κυριαρχούν εδώ κι αιώνες και εξακολουθούν να κυριαρχούν μέχρι σήμερα. Για παράδειγμα, το σημερινό πανεπιστημιακό σύστημα συνεχίζει να υποστηρίζει τις μεθόδους a priori και a posteriori ως τις μοναδικές μεθόδους έρευνας που είναι κατανοητές στο μυαλό.

Πιστεύεται συνεπώς, ότι μόνο μέσω του συμπερασματικού ή του επαγωγικού τρόπου σκέψης, είμαστε σε θέση να σχηματίσουμε μία αμερόληπτη και αντικειμενική σειρά γεγονότων. Αν αυτή είναι η κυρίαρχη σκέψη σήμερα, θα ήταν καλό να διασφαλίσουμε τι είναι ορθό και όχι να το θεωρούμε δεδομένο λόγω αιώνων παράδοσης.

Στο Mellonta Tauta, ο Edgar Poe συνεχίζει να περιγράφει για το πως η μέθοδος a priori μοιάζει με μία υφέρπουσα μορφή σκέψης, ενώ η μέθοδος a posteriori μοιάζει με μία σκέψη ανίχνευσης. Γιατί πιστεύετε πως ο Poe έδινε τόσο έμφαση και κριτική σε αυτές τις δύο μορφές έρευνας; Τι εννοούσε ο Poe όταν έγραψε «Αλλά σε όλες τις εποχές, τα μεγάλα εμπόδια για την πρόοδο στην Τέχνη έχουν αντιταχθεί από τους ανθρώπους της επιστήμης.»

Για όσους δεν ξέρουν ήδη, καθώς θα γνωρίζουμε τον Poe καλύτερα, θα ανακαλύψουμε το επίκεντρο κάθε διηγήματος που είχε γράψει. Το θέμα της σύγκρισης της συμπερασματικής και επαγωγικής σκέψης με μία άλλη μορφή σκέψης, η οποία θα παραμείνει ανώνυμη για την ώρα. Συνεπώς, αυτό που μπορεί στην αρχή να φαίνεται μία παράξενη εικόνα τρέλας του Poe, στην πραγματικότητα είναι ένα προβλέψιμο αποτέλεσμα κάποιου που εμμένει σε μία ακραία μορφή συμπερασματικής ή επαγωγικής σκέψης.

Η Μελέτη της Φρενολογίας. Τι κυβερνά το ανθρώπινο μυαλό;

Στο διήγημα τρόμου με τίτλο «Ο Δαίμονας τη Διαφθοράς» ο Poe αναφέρει την «επιστήμη» της φρενολογίας και συνεπώς, αξίζει να ειπωθεί κάτι γι᾽ αυτό το θέμα και πως επηρεάζει το σήμερα.

Η φρενολογία θεωρούνταν μία μορφή «επιστήμης» και φημιζόταν αρκετά την περίοδο 1810-1840, δηλαδή στο μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωής του Poe. Ο εγκέφαλος χωρίζονταν σε εύρος από 27 έως 43 «όργανα» κι αυτά τα μεμονωμένα «όργανα» αντιπροσώπευαν την προσωπικότητα και τα ψυχολογικά χαρακτηριστικά. Μετρώντας το μέγεθος του κρανίου, οι περιοχές που προεξείχαν θεωρούνταν κυρίαρχα χαρακτηριστικά και οι περιοχές που είχαν εσοχές θεωρούνταν αδύναμα χαρακτηριστικά.

Αυτή η «επιστήμη» χρησιμοποιούνταν στην ψυχολογία, και πιο συγκεκριμένα στον εντοπισμό των φρενοβλαβών και των εγκληματιών. Στο σχήμα 1 βλέπουμε μία εικόνα από ένα βιβλίο φρενολογίας, η οποία απεικονίζει αυτό που υποτίθεται ότι είναι το σήμα κατατεθέν ενός εγκληματικού σχήματος κεφαλής, με 5 συγκεκριμένες περιοχές να προεξέχουν από το κρανίο. Θεωρούνταν, πως όσο περισσότερο προεξείχαν σημεία του κρανίου, τόσο μεγαλύτερος ήταν ο βαθμός εγκληματικής παρόρμησης.

Εικόνα κάτω:
Αριστερή πλευρά: χάρτης των οργάνων του εγκεφάλου (τα οποία κυμαίνονται από 27 έως 43, ανάλογα το βιβλίο).
Δεξιά πλευρά: απεικόνιση του εγκληματικού μοντέλου κεφαλής.

Στο βιβλίο «Naturalist of the Mind, Visionary of the Brain» (Φυσιοδίφης του Μυαλού, Οραματιστής του Εγκεφάλου) του Franz Joseph Gall (του θεμελιωτή της φρενολογίας), ο Gall ισχυρίστηκε πως οι ηθικές και οι πνευματικές ικανότητες που έλεγχαν τις παρορμήσεις ήταν έμφυτες. Με άλλα λόγια, οι άνθρωποι γεννιόντουσαν με τον ηθικό τους χαρακτήρα και την νοημοσύνη τους. Για παράδειγμα, εάν ήσασταν κλέφτης, θα ευθυνόταν στο γεγονός πως είχατε γεννηθεί με την προδιάθεση να πράττετε με δόλια μέσα.

Η φρενολογία δεν χρησιμοποιήθηκε μόνο για δικαστικές υποθέσεις για να καθοριστεί εάν κάποιος ήταν ένοχος, αλλά και για το χρονικό διάστημα της ποινής φυλάκισης, καθώς και εάν υπήρχε η πιθανότητα για αποκατάσταση. Συνεπώς, η φρενολογία είχε μεγάλη επιρροή και χρησιμοποιούνταν μέχρι και τον 20ο αιώνα σε δικαστικές υποθέσεις, τόσο από τους Ναζί όσο και από τους Αμερικανούς ευγονιστές.

Η σκέψη πίσω από την φρενολογία, ήταν ότι δεν γινόταν να αλλάξουν πλήρως τα ψυχολογικά γνωρίσματα και συνεπώς, οι παρορμήσεις ενός ανθρώπου. Θα μπορούσε κανείς, αν μη τι άλλο, να ανακατευθύνει την «ελαττωματική» συμπεριφορά του, έτσι ώστε να μπορεί να λειτουργεί παραγωγικά σε μία κοινωνία. Παραδείγματα από κείμενα της φρενολογίας, διαβεβαιώνουν ότι εάν κάποιος είχε μία δολοφονική παρόρμηση, αυτός ο άνθρωπος θα είχε πάντα αυτήν την παρόρμηση. Ωστόσο, εάν έβρισκε ένα πόστο στην κοινωνία που θα μπορούσε να ικανοποιήσει αυτήν την παρόρμηση (όπως για παράδειγμα να γίνει χασάπης ή εκτελεστής κρατουμένων), αυτός ο άνθρωπος θα μπορούσε ενδεχομένως να αποφύγει την διάπραξη της δολοφονίας ενός άλλου ανθρώπου.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι, τα υποκείμενα που επέλεξαν οι φρενολόγοι για να ερευνήσουν τα ανεπιθύμητα ή δυσλειτουργικά χαρακτηριστικά, ήταν από φτωχές περιοχές που ήταν γνωστές για τα υψηλά επίπεδα εγκληματικότητας. Αντίστροφα, κατά την διερεύνηση των πιο επιθυμητών και λειτουργικών χαρακτηριστικών, ερευνούσαν τα κεφάλια των ανθρώπων που θεωρούνταν επιτυχημένοι, βάση της σεβαστής τους θέσης στην κοινωνία. Αυτή η προσέγγιση συνεπώς, επέφερε μεγάλη προκατάληψη. Δεν υπήρχε καμία πτυχή «διπλής-τυφλής μελέτης» και ήταν πολύ εύκολο για τους φρενολόγους να αναζητήσουν επιβεβαίωση με βάση τα προκατειλημμένα δείγματα, παρά να ερευνήσουν την πραγματική αιτιώδη συνάφεια της προσωπικότητας και της ηθικής.

Η Φρενολογία Σήμερα

Επομένως, είμαστε πιο ανεπτυγμένοι στον τρόπο σκέψης μας σήμερα ως προς το τι διέπει την ανθρώπινη παρορμητικότητα; Δυστυχώς, η απάντηση είναι ότι δεν έχουν αλλάξει πολλά στην φιλοσοφία της σύγχρονης νευρολογίας. Στην πραγματικότητα όμως, πολλοί νευρολόγοι εκτιμούν τον Δρ. Gall για την θεμελίωση του έργου του για το ανθρώπινο μυαλό.

Για παράδειγμα, τα πρακτικά του 2013, της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών δείχνουν ότι η πρόβλεψη μελλοντικής εγκληματικής συμπεριφοράς θα μπορούσε να γίνει πραγματικότητα στο κοντινό μέλλον. Σύμφωνα με την μελέτη τους, ανακάλυψαν τα πρώτα στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία οι σαρώσεις εγκεφάλων θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν τόσο για να προβλέψουν ποιος θα ήταν πιθανό να διαπράξει ένα έγκλημα, όσο και για το χρονικό διάστημα που θα χρειαζόταν μέχρι να το διαπράξει. Αυτή η πρόβλεψη βασίζεται σε μία δραστηριότητα σε μία περιοχή του εγκεφάλου που ονομάζεται πρόσθιος φλοιός του προσαγωγίου.

Κατά την διάρκεια της σάρωσης του εγκεφάλου, ζητήθηκε από τα υποκείμενα να πατήσουν ένα κουμπί ως απάντηση σε ένα ερέθισμα σε μια οθόνη, εκτός από όταν εμφανιζόταν ένα συγκεκριμένο σύμβολο, που σε αυτή την περίπτωση έπρεπε να αποφύγουν το πάτημα του κουμπιού. Διαπιστώθηκε ότι, οι εγκληματίες δεν μπορούσαν να μην πατήσουν το κουμπί σε κάθε περίπτωση, καθώς ήταν πιο παρορμητικοί από τον μέσο άνθρωπο. Από αυτά τα αποτελέσματα, κατέληξαν στο ότι το μέρος του εγκεφάλου που ήταν υπεύθυνο για την διακοπή μίας ενέργειας μπορεί να ήταν ελλιπές. Πιο συγκεκριμένα, μόλις ένα παρορμητικό άτομο ξεκινήσει μια εγκληματική ενέργεια, ακόμα και αν συνειδητοποιήσει τις πιθανές συνέπειες αυτής της ενέργειας, δεν μπορεί να σταματήσει τον εαυτό του.

Δεν μπορούν να σταματήσουν τον εαυτό τους! Ειλικρινά σκεφτείτε τις συνέπειες μίας τέτοιας δήλωσης. Αν αυτό είναι αλήθεια, τότε δεν υπάρχει σωτηρία για τους καταραμένους. Δεν υπάρχει καμία πιθανότητα εξιλέωσης και αποφυγής της τραγωδίας. Η μοίρα έχει σφραγιστεί κατά την γέννηση σου και δεν υπάρχει τίποτα που μπορείς να κάνεις για να αλλάξεις αυτήν την πορεία. Η ελεύθερη βούληση, οι τύψεις και η συγχώρεση είναι ανύπαρκτες έννοιες σε αυτήν την γραμμή σκέψης.

Ας εξετάσουμε εν συντομία ένα άλλο πρόσφατο παράδειγμα. Κατά την διάρκεια της δεκαετίας του 1960 και του 1970, υπήρξε μία δημοφιλής σκέψη ότι ο ασυνήθιστος καρυότυπος XYY (όπου ένα αρσενικό φέρει ένα επιπλέον χρωμόσωμα Y), ήταν η γενετική αιτία για τους κοινωνιοπαθείς και τους κατά συρροή δολοφόνους.

Το χρωμόσωμα Y είναι το αρσενικό-καθοριστικό χρωμόσωμα, οι άνδρες έχουν XY χρωμοσώματα και οι γυναίκες XX χρωμοσώματα. Επομένως, θεωρήθηκε ότι τα αρσενικά που μετέφεραν ένα έξτρα Y (αρσενικό) χρωμόσωμα ήταν πιο επιθετικοί και είχαν αυξημένη παρορμητικότητα για ακραία βία. Ωστόσο, ανακαλύφθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1970 ότι στην πραγματικότητα δεν υπήρχε καμία βάση για αυτήν τη σύνδεση, και ότι μεγάλο μέρος των «αποδεικτικών στοιχείων» γι᾽ αυτό το επιχείρημα ήταν προκατειλημμένες εκθέσεις από επιστήμονες που επιβάλλουν συνδέσεις μεταξύ των πραγματικών φυσικών χαρακτηριστικών και της εγκληματικής συμπεριφοράς, βασιζόμενοι στον ΧΥΥ καρυότυπο. Επιπρόσθετα, τα μόνα αρσενικά που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτές τις μελέτες με τον καρυότυπο XYY ήταν ήδη φυλακισμένοι! Μετά από δεκαετίες «ανάλυσης» το μόνο σταθερό χαρακτηριστικό που βρέθηκε στον XYY καρυότυπο ήταν ότι οι άντρες είχαν την τάση να είναι ψηλότεροι από τον  μέσο όρο.

Παρά το γεγονός, πως μέχρι και σήμερα, δεν έγινε καμία παρουσίαση των στοιχείων που επιβεβαιώνουν τη θεωρία της προκαθορισμένης παρορμητικότητας και ηθικής, η ιδέα ότι μπορούμε να κάνουμε προβλέψεις για την νοημοσύνη, την προσωπικότητα και την ηθική κάποιου από βιολογικό υλικό, πιστεύεται ακόμα και σήμερα από το ευρύ κοινό και την ακαδημαϊκή επιστήμη.

Συνεχίζουμε να αισθανόμαστε ασφαλείς στην μη προκατειλημμένη μας προσέγγιση της επιστημονικής έρευνας, χρησιμοποιώντας αυτούς τους δύο τρόπους σκέψης (a priori και a posteriori), και ακόμα, δεν είμαστε απαλλαγμένοι από το προκατειλημμένο σφάλμα, μέχρι την σύγχρονη εποχή. Φαίνεται να υπάρχει μία σχεδόν υπερβολική επιθυμία να έχουμε πίστη στα συμπεράσματα που έχουν προκύψει από αυτούς τους δύο τρόπους έρευνας, παρά στο μέγεθος του σφάλματος που έχει προκύψει.

Η ίδια ρημαγμένη υπόθεση, χρησιμοποιείται σε μία ατέρμονη αναζήτηση αποτελεσμάτων που θα επιβεβαιώσουν ένα επιθυμητό αποτέλεσμα, παρά τα ευρήματά της, που δείχνουν επανειλημμένα κάτι αντίθετο. Είναι σαν η σκέψη της επιλογής στο ζήτημα, να ήταν κάτι πολύ τρομακτικό, έτσι ώστε να ληφθεί σοβαρά υπόψιν, και αυτό είναι πολύ βολικό, για να πιστεύουμε ότι τα εγκληματικά χαρακτηριστικά πρέπει να είναι κάτι που μπορούμε να ανιχνεύσουμε και να κατηγοριοποιήσουμε ουσιαστικά, έτσι ώστε όλοι οι άλλοι να αισθάνονται άνετα για το ότι είναι πράγματι «φυσιολογικοί» και δεν χρειάζεται να ανησυχούν μήπως και διαπράξουν καταστροφικά εγκλήματα.

Ετσι, το ερώτημα εξακολουθεί να ισχύει «Εχει ένα άτομο την επιλογή για το αν θα διαπράξει ένα έγκλημα;» Και κάπου εδώ συνδέεται το διήγημα του Poe με τίτλο «Ο Δαίμονας της Διαφθοράς»

Ο Δαίμονας της Διαφθοράς

Στην αρχή του διηγήματος, ήρθαμε αντιμέτωποι με το θέμα της προέλευσης της παρορμητικότητας, «the prima mobilia of the human soul» (το κύριο κίνητρο ή βασική αιτία παρορμητικής ή καταναγκαστικής συμπεριφοράς στον άνθρωπο). Ο αφηγητής συνεχίζει να δηλώνει ότι όχι μόνο οι ηθικολόγοι απέτυχαν στον καθορισμό της αιτίας αυτού του ζητήματος, αλλά και οι φρενολόγοι:

[…] Η ατασθαλία του λογικού μας υπήρξε αιτία της παραλείψεως. Το να έχουμε αφήσει την ύπαρξή της να κρύπτεται από τα μάτια μας, προέκυψε από την έλλειψη της πίστης…

Δεν μπορεί να αμφισβητηθεί ότι η φρενολογία και σε μεγάλο βαθμό, ο μεταφυσισμός έχει επινοήσει τη μέθοδο a priori. Ο διανοούμενος ή λογικός άνθρωπος, αντί για τον άνθρωπο με κατανόηση ή παρατηρητικότητα, έθεσε στον εαυτό του να φανταστεί σχέδια, που να υπαγορεύουν σκοπούς στον Θεό. Εχοντας έτσι κατανοήσει, προς ικανοποίησή του, τις προθέσεις του Ιεχωβά, από αυτές τις προθέσεις δημιούργησε τα αμέτρητα συστήματα του μυαλού του.

… Θα ήταν σοφότερο και ασφαλέστερο, να κατηγοριοποιήσουμε (εάν πρέπει να το κατηγοριοποιήσουμε) με βάση το τι έκανε συνήθως ή περιστασιακά ο άνθρωπος, παρά με βάση το τι θεωρούσαμε δεδομένο πως η θεότητα θα ήθελε να κάνει. Εάν δεν μπορούμε να κατανοήσουμε τον Θεό στα ορατά του έργα, εάν δεν μπορούμε να καταλάβουμε τα αντικειμενικά του δημιουργήματα, πως λοιπόν θα τον κατανοήσουμε στις ουσιαστικές του διαθέσεις και τις φάσεις δημιουργίας του;

Ο όρος «a posteriori» θα μπορούσε να κάνει τους φρενολόγους να παραδεχτούν, ως μία έμφυτη και πρωτόγονη αρχή της ανθρώπινης δράσης, κάτι παράδοξο, το οποίο μπορούμε να αποκαλέσουμε διαστροφή. Μέσα από τις προτροπές ενεργούμε χωρίς κατανοητό σκοπό ή εάν αυτό πρέπει να γίνει κατανοητό ως αντίφαση, μπορούμε να τροποποιήσουμε την πρόταση για να πούμε, ότι μέσω των προτροπών της διαστροφής ενεργούμε, για λόγους που δεν θα έπρεπε. […]

Ο αφηγητής εισάγει μία εξήγηση για την παρορμητικότητα η οποία πιστεύει πως έχει παραληφθεί από όλους τους επιστήμονες και τους φιλοσόφους μέχρι και αυτό το σημείο, οι οποίοι βασίζονταν από την μέθοδο a priori, η οποία είναι η υπόθεση ότι έπρεπε να υπάρξει μία εξήγηση βασισμένη στην προκαθορισμένη «σειρά πραγμάτων» Επίσης, τοποθετεί την ταμπέλα της διαστροφής στην ρίζα της παρορμητικότητας. Είναι κάτι που τονίζει, ότι θα μπορούσε μόνο να αναγνωριστεί ή να θεωρηθεί χρησιμοποιώντας την μέθοδο a posteriori, δεδομένου ότι αυτή η παρόρμηση της διαστροφής δεν έχει κανένα λόγο ύπαρξης στην συμπεριφορά μας, αλλά μάλλον, μας επιβάλλει να πράξουμε αυτό που γνωρίζουμε ότι δεν πρέπει να κάνουμε. Αυτό είναι που ισχυρίζεται να είναι το πρόβλημα με τους στοχαστές της μεθόδου a priori, οι οποίοι είναι τόσο κυριευμένοι στο να μαντεύουν ποιες είναι οι προθέσεις του Θεού, χάνοντας εντελώς την πραγματικότητα. Συνεχίζει λέγοντας :

[…] Θεωρητικά, καμία εξήγηση δεν μπορεί να είναι πιο παράλογη, αλλά στην πραγματικότητα δεν υπάρχει και πιο ισχυρή. Με συγκεκριμένα μυαλά, κάτω από ορισμένες συνθήκες, γίνεται απολύτως ακαταμάχητη. Δεν είμαι πιο σίγουρος ότι αναπνέω, από το ότι η διαβεβαίωση του σφάλματος οποιασδήποτε πράξης είναι συχνά η ακυρίευτη δύναμη που μας ωθεί στην εκτέλεσή της. Ούτε αυτή η συντριπτική τάση να κάνει λάθος για χάρη του λάθους, παραδέχεται αυτή η ανάλυση. Είναι μία ακραία, προϊστορική παρόρμηση.[…]

Σε αυτό το σημείο θα έπρεπε να αναρωτηθούμε, ποιος είναι αυτός ο ομιλητής; Θεωρείτε πως έχει δίκιο; Υπάρχει μία φύση τόσο διεστραμμένη σαν αυτή που περιγράφει; Θα μπορούσε μία διεστραμμένη φωνή μέσα σας να σας ωθήσει σχεδόν παρά την θέλησή σας να προκαλέσετε κάποια ζημιά ή ακόμα και την καταστροφή σας; Δεν υπάρχει άλλος λόγος ώστε να δικαιολογηθεί μία τέτοια παρόρμηση; Και ότι δελεαζόμαστε αρκετά ώστε να πράξουμε με συγκεκριμένο τρόπο για ένα λόγο που δεν θα έπρεπε;

Για όσους δεν έχουν διαβάσει το «Ο Δαίμονας της Διαφθοράς» ή χρειάζονται να φρεσκάρουν την μνήμη τους, προτείνω να διαβάσετε το υπόλοιπο κείμενο παρακάτω. Με αυτόν τον τρόπο, το τέλος δεν θα καταστραφεί για εσάς και θα είστε σε θέση αργότερα να κατανοήσετε τους σκοπούς του Poe με αυτό το διήγημα.

[…] Εξετάζοντας αυτές και παρόμοιες ενέργειες, θα ανακαλύψουμε πως προκύπτουν αποκλειστικά από το διεστραμμένο πνεύμα. Διαπράττουμε αυτές τις ενέργειες απλώς και μόνο επειδή αισθανόμαστε ότι δεν πρέπει. Πέρα ή πίσω από αυτό, δεν υπάρχει κατανοητή αρχή, και θα μπορούσαμε πράγματι να θεωρήσουμε αυτήν την διαστροφή ως άμεση παρακίνηση του αρχιδαίμονα, αν και δεν ήταν περιστασιακά γνωστό ότι λειτουργεί για την προώθηση του καλού.

Εχω πει πολλά, ώστε σε κάποιο βαθμό ίσως να απαντάω στην ερώτησή σας – το λόγω για τον οποίο βρίσκομαι εδώ, ώστε να σας αναθέσω κάτι το οποίο θα έχει την αμυδρή πτυχή μίας αιτίας για την φθορά αυτών των δεσμών. Αν δεν ήμουν τόσο φλύαρος, θα μπορούσατε είτε να με παρεξηγήσετε εντελώς, είτε να με θεωρήσετε μαζί με τον όχλο τρελό. Οπως έχουν τα πράγματα, θα αντιληφθείτε εύκολα, πως είμαι ένα από τα αμέτρητα θύματα του 

Είναι αδύνατο κάθε ενέργεια να μπορούσε να έχει επεξεργαστεί με μία πιο ενδελεχή αξιολόγηση. Για μήνες, συλλογιζόμουν σχετικά με τους τρόπους δολοφονίας. Απέρριψα πάνω από χίλια σχέδια δολοφονίας, διότι η εκτέλεσή τους περιείχε την πιθανότητα της εξιχνίασης. Αναλυτικά, διαβάζοντας μερικά γαλλικά απομνημονεύματα, βρήκα μία αναφορά από μία σχεδόν θανατηφόρα ασθένεια που εμφανίστηκε στην κυρία Pilau, μέσω ενός κεριού που δηλητηριάστηκε κατά λάθος. Αυτή η ιδέα μου κέντρισε αμέσως την φαντασία. Ηξερα την συνήθεια του θύματός μου να διαβάζει στο κρεβάτι. Ηξερα επίσης, ότι το διαμέρισμά του ήταν μικρό και δεν είχε καλό αερισμό. Αλλά, δεν χρειάζεται να σας ενοχλήσω με απρεπείς λεπτομέρειες. Δεν χρειάζεται να περιγράψω τα εύκολα τεχνάσματα με τα οποία αντικατέστησα το κηροπήγιο στην κρεβατοκάμαρά του, με ένα κερί που εγώ κατασκεύασα. Το επόμενο πρωί βρέθηκε νεκρός στο κρεβάτι του, και η ετυμηγορία του ιατροδικαστή ήταν, «θάνατος από την επίσκεψη του Θεού.»

Εχοντας κληρονομήσει την περιουσία του, όλα πήγαν καλά για μένα, για χρόνια. Η ιδέα της ανίχνευσης δεν πέρασε ποτέ από το μυαλό μου. Οσον αφορά τα υπολείμματα του θανατηφόρου κεριού, τα ξεφορτώθηκα με μεγάλη προσοχή. Δεν είχα αφήσει κανένα στοιχείο που θα μπορούσε κανείς να με υποπτευθεί ή να με καταδικάσει γι᾽ αυτό το έγκλημα. Είναι αδιανόητο το αίσθημα της ικανοποίησης που δημιουργήθηκε στο στήθος μου, καθώς αναλογιζόμουν την απόλυτη ασφάλεια μου από αυτό το έγκλημα. Για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, είχα συνηθίσει να διασκεδάζω με αυτό το αίσθημα. Μου έδωσε περισσότερη πραγματική ευχαρίστηση από όλα τα υλικά αγαθά που προέκυψαν από αυτήν την αμαρτία. Αλλά, μετά από καιρό έφτασε μία εποχή, στην οποία αυτό το ευχάριστο συναίσθημα αναπτύχθηκε με ελάχιστες αντιληπτές διαβαθμίσεις, σε μία στοιχειώδη και ενοχλητική σκέψη. Με παρενοχλούσε γιατί με στοίχειωνε. Μετά βίας μπορούσα να απαλλαχθώ από αυτό το συναίσθημα. Είναι συχνό φαινόμενο να ενοχλούμαστε με κάτι που χτυπά στα αυτιά μας, ή με τις αναμνήσεις μας από ένα συναισθηματικά φορτισμένο τραγούδι. Δεν θα είμασταν λιγότερο βασανισμένοι αν το τραγούδι από μόνο του ήταν καλό. Με αυτόν τον τρόπο, θα έπιανα διαρκώς τον εαυτό μου να συλλογίζεται την ασφάλειά μου, και να επαναλαμβάνει χαμηλόφωνα την έκφραση «είμαι ασφαλής.»

Μία μέρα, ενώ περιπλανιόμουν στους δρόμους, έπιασα τον εαυτό μου να μουρμουρίζει αυτές τις κλασικές συλλαβές «Είμαι ασφαλής – είμαι ασφαλής – ναι – εάν δεν είμαι αρκετά ανόητος για να ομολογήσω!» Μόλις είχα πει αυτά λόγια, ένιωσα ένα ψυχρό ρίγος στην καρδιά μου. Είχα κάποια εμπειρία σε αυτές τις κρίσεις διαστροφής ( των οποίων τη φύση έχω δυσκολευτεί να εξηγήσω ), και θυμάμαι καλά, πως σε καμία περίπτωση δεν είχα αντισταθεί επιτυχώς στις επιθέσεις τους. Και τώρα στις δικές μου συνηθισμένες προσωπικές συζητήσεις με τον εαυτό μου, ενδεχομένως να είναι ηλίθιο το να παραδέχομαι τον φόνο για τον οποίο είμαι υπεύθυνος – με αντιμετωπίζω σαν να το ίδιο το φάντασμα του ανθρώπου που δολοφόνησα. Στην αρχή, έκανα μία προσπάθεια να ξεφορτωθώ αυτόν τον εφιάλτη από την ψυχή μου. Περπάτησα έντονα, γρήγορα, ακόμα πιο γρήγορα και μετά από λίγο έτρεξα.

Ενιωσα μία εξοργιστική επιθυμία να ουρλιάξω δυνατά. Κάθε επόμενο κύμα σκέψης με φόρτιζε με περισσότερο φόβο. Το κατάλαβα πολύ καλά αυτό, για να σκεφτώ στην κατάστασή μου, τι επρόκειτο να χαθεί. Συνέχισα να επιταχύνω το ρυθμό μου. Μετά από λίγο, οι κάτοικοι της περιοχής άρχισαν να με κυνηγάν. Ενιωσα την ολοκλήρωση της μοίρας μου. Εάν μπορούσα να σκίσω τη γλώσσα μου, θα το είχα κάνει, αλλά μία βαριά φωνή αντήχησε στα αυτιά μου, και μία πιο βαριά με άρπαξε από τον ώμο. Γύρισα για μία στιγμή να πάρω μία κοφτή ανάσα. Για μια στιγμή βίωσα ένα ξαφνικό αίσθημα ασφυξίας, τυφλώθηκα, κουφάθηκα και ζαλίστηκα, και τότε κάποιος αόρατος δαίμονας – σκέφτηκα – με χτύπησε με την παλάμη του στην πλάτη. Το μακροχρόνιο φυλακισμένο μυστικό ξέσπασε από την ψυχή μου.
Λένε ότι μίλησα με μία ευδιάκριτη προφορά, αλλά με έντονη έμφαση και παθιασμένη βιασύνη, λες και μέσα στον φόβο της διακοπής πριν την ολοκλήρωση των σύντομων και γεμάτων νόημα προτάσεων που θα με έστελναν στον απαγχονισμό και στην κόλαση.
Εχοντας όλα όσα ήταν απαραίτητα για την δικαστική καταδίκη, έπεσα λιπόθυμος στο έδαφος.
Αλλά γιατί να πω περισσότερα; Σήμερα φοράω αυτά τα δεσμά! Αύριο θα είμαι ελεύθερος! Αλλά που; […]

Λοιπόν, τι ήταν όλα αυτά; Να θυμάστε πως δεν είναι τυχαίο ότι ο Poe ξεκινά αυτό το διήγημα συζητώντας για την μεθόδους σκέψεις a priori και a posteriori, και σε ΚΑΘΕ διήγημα που έχει γράψει, πάντα αναφέρει το θέμα για το ποιος είναι ο κατάλληλος τρόπος έρευνας για να καθοριστεί η αλήθεια. Ετσι, νομίζω ότι εδώ ταιριάζει να ενσαρκώσουμε τον χαρακτήρα του επιθεωρητή Dupin, ο οποίος είναι πραγματικά ο μόνος χαρακτήρας του Poe που μας έδειξε έναν αποτελεσματικό τρόπο έρευνας, εξετάζοντας αυτό το κομμάτι που ο Poe είχε μόλις επινοήσει. Οπως και με κάθε ιστορία του Poe, υπάρχουν ενδείξεις που δίνονται ως προς το ποιο θα είναι το αποτέλεσμα της ιστορίας. Σε αυτήν την περίπτωση, μας δίνονται ενδείξεις ότι ο αφηγητής που ακούμε δεν έχει σώας τας φρένας. Ας ξεκινήσουμε την έρευνά μας.

Στην αρχή του διηγήματος ο αφηγητής δηλώνει:

«Η ατασθαλία του λογικού μας υπήρξε αιτία της παραλείψεως. Το να έχουμε αφήσει την ύπαρξή της να κρύπτεται από τα μάτια μας, προέκυψε από την έλλειψη της πίστης…

Εάν δε μπορούμε να κατανοήσουμε τον Θεό στα ορατά του έργα, εάν δε μπορούμε να καταλάβουμε τα αντικειμενικά του δημιουργήματα, πως λοιπόν θα τον κατανοήσουμε στις ουσιαστικές του διαθέσεις και τις φάσεις δημιουργίας του;»

Θυμηθείτε, πως ο αφηγητής είχε δηλώσει ότι είχε βρει την αιτία για αυτήν την διεστραμμένη παρορμητική συμπεριφορά, η οποία δεν έχει κανένα σκοπό. Ο αφηγητής δηλώνει ότι, μέχρι τώρα, η αιτία της παρορμητικής συμπεριφοράς δεν μπορούσε να προσδιοριστεί επειδή είχε θεωρηθεί ότι είχε ένα σκοπό. Ετσι, η διεστραμμένη φύση παραβλήθηκε, δεδομένου ότι υπήρχε η επιθυμία, τόσο από τους επιστήμονες όσο και από τους φιλοσόφους, να πιστεύουν ότι όλα πρέπει να έχουν ένα σκοπό. Επιπλέον, ο αφηγητής συνεχίζει λέγοντας πως εάν δεν μπορούμε να κατανοήσουμε το Θεό, τότε δεν μπορούμε να κατανοήσουμε και τους σκοπούς του. Και αν δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τι έχει στο μυαλό του ο Θεός, σίγουρα δεν μπορούμε να έχουμε μία σχέση μαζί του.

Ο αφηγητής συνεχίζει, περιγράφοντας 3 παραδείγματα διεστραμμένης παρορμητικότητας: την περίφραση, την αναβλητικότητα και το τράβηγμα προς την άκρη μίας αβύσσου. Επισημαίνει ότι, σε κάθε ένα από αυτά τα 3 παραδείγματα δεν υπάρχει κάποιος σκοπός ώστε να έχουμε μία τέτοια παρορμητικότητα, και στην πραγματικότητα, δεν είναι ποτέ προς όφελός μας και όμως μας παροτρύνουν να ενεργήσουμε ούτως ή άλλως. Για το τρίτο παράδειγμα, δηλώνει:

«Δεν υπάρχει πάθος στην φύση, τόσο δαιμονικά ανυπόμονο, όσο αυτό του οποίου, τρέμει πάνω στο χείλος ενός γκρεμού, και σκέφτεται την ενδεχόμενη πτώση. Η ικανοποίηση, για μια στιγμή σε οποιαδήποτε σκέψη της απόπειρας, πρέπει αναπόφευκτα να χαθεί.»

Είναι ενδιαφέρον, το γεγονός πως ο αφηγητής φαίνεται να πιστεύει ότι η χρήση της σκέψης, αναπόφευκτα θα μπορούσε να προκαλέσει τον χαμό από αυτήν την διατροφική παρόρμηση. Η ίδια η πράξη της σκέψης μας, μας κάνει να είμαστε εντελώς αβοήθητοι ενάντια σε πράξεις διαστροφής. Αυτό φαίνεται να είναι μία αρκετά αντίθετη δήλωση! Ας διαβάσουμε παρακάτω ώστε να πάρουμε μία καλύτερη ιδέα από τον αφηγητή :

«Μόλις είχα πει αυτά τα λόγια, ένιωσα ένα ψυχρό ρίγος στην καρδιά μου. Είχα κάποια εμπειρία σε αυτές τις κρίσεις διαστροφής… και θυμάμαι καλά, πως σε καμία περίπτωση δεν είχα αντισταθεί επιτυχώς στις επιθέσεις τους.

Ενιωσα μία εξοργιστική επιθυμία να ουρλιάξω δυνατά. Κάθε επόμενο κύμα σκέψης με φόρτιζε με περισσότερο φόβο. Το κατάλαβα πολύ καλά αυτό, για να σκεφτώ στην κατάστασή μου, τι επρόκειτο να χαθεί.»

Θυμηθείτε, ότι αυτό τώρα, είναι μετά την δολοφονία που διέπραξε ο αφηγητής και κληρονόμησε την περιουσία του θύματος. Ισχυρίζεται ότι ένιωθε πολύ καλά για χρόνια μετά την πράξη του φόνου, αλλά σταδιακά μία ανησυχητική επιθυμία άρχισε να ελλοχεύει μέσα του και να κλιμακώνεται. Ηταν η τρελή παρόρμηση για την ομολογία του εγκλήματος! Συνεχίζει, για να περιγράψει αυτές τις ορμές ως κρίσεις διαστροφής και σαν ένα παγωμένο ρίγος που ένιωθε στην καρδιά του.

Προσθέτει ότι, ποτέ δεν είχε αντισταθεί πλήρως σε οποιαδήποτε από αυτές τις επιθέσεις, αλλά ήξερε ότι έπρεπε με κάθε κόστος να αποφύγει την πράξη της σκέψης, ή να χαθεί εντελώς σε αυτές τις κρίσεις διαστροφής. Είναι ενδιαφέρον ότι, ο αφηγητής έχει περιγράψει την παρόρμηση του για εξομολόγηση ως την διεστραμμένη παρόρμηση, και όχι την ίδια την πράξη της δολοφονίας! Τι είναι αυτό το παγωμένο ρίγος στην καρδία; Θα μπορούσε να είναι κάποια αίσθηση για το τρομερό λάθος που είχε διαπράξει;

«Για μια στιγμή βίωσα ένα ξαφνικό αίσθημα ασφυξίας, τυφλώθηκα, κουφάθηκα και ζαλίστηκα, και τότε κάποιος αόρατος δαίμονας, σκέφτηκα με χτύπησε με την παλάμη του στην πλάτη. Το μακροχρόνιο φυλακισμένο μυστικό ξέσπασε από την ψυχή μου.

Αλλά γιατί να πω περισσότερα; Σήμερα φοράω αυτά τα δεσμά! Αύριο θα είμαι ελεύθερος! – Αλλά που;»

Οταν ο αφηγητής τελικά ομολογεί δημοσίως, περιγράφει το γεγονός λες και κάποιος δαίμονας τον είχε χτυπήσει στην πλάτη και η ομολογία του ήταν λες και «του έπεσε» Ηταν μία παρόρμηση που δεν μπορούσε να αντισταθεί. Ολόκληρη η ιστορία ήταν από την διάρκεια της αναμονής του αφηγητή για την «δικαιοσύνη του δήμιου» το επόμενο πρωί.

Λοιπόν, τι θα κάνουμε με όλα αυτά; Είναι ενδιαφέρον ότι ο Poe περιέγραψε ότι η μόνη παρόρμηση που πραγματικά δεν μπορούμε να αρνηθούμε και δεν έχουμε κανέναν έλεγχο είναι, όταν η ηθική ευθυγραμμίζεται με την συνείδηση μέσα στο μυαλό μας. Αυτό που πολλοί αναγνώστες παρερμηνεύουν στο The Imp of the Perverse (Ο Δαίμονας της Διαφθοράς), είναι ότι το διήγημα δεν είναι για ένα μακάβριο έγκλημα που ο χαρακτήρας δεν μπορεί να συγκρατηθεί από την διάπραξή του, αλλά μάλλον για την πράξη της εξομολόγησης, και πως ο χαρακτήρας είναι ανίσχυρος στο να αντισταθεί σε αυτήν.

Καθ᾽ όλη την διάρκεια που ο αφηγητής αποφεύγει απεγνωσμένα να πράξει αυτά που σκέφτεται και τον προβληματίζουν, στην πραγματικότητα αποφεύγει την συνείδησή του. Ο Poe έχει γυρίσει πραγματικά ολόκληρη την συζήτηση στο τι κυβερνά και παρακινεί την εγκληματική συμπεριφορά, δηλαδή ότι η επιθυμία να διαπραχθεί ένα έγκλημα δεν οφείλεται σε μία εξωτερική δύναμη ή μια προ-προορισμένη βιολογική φύση, αλλά μάλλον οφείλεται σε μια «αποσύνδεση» από την συνείδηση. Κάτι παρόμοιο δηλώνει και ο St. Augustine, όπου το σκοτάδι μπορεί να υπάρξει μόνο ελλείψει φωτός, αλλά το φως είναι ανεξάρτητο από το σκοτάδι και υπάρχει από μόνο του. Ετσι, ο καθένας είναι σε θέση να διαπράξει ειδεχθείς πράξεις, αν παρεκκλίνει από την συνείδησή του. Είναι μία απόφαση, είναι η δική σας απόφαση για το ποια είναι η σχέση που έχετε με την συνείδησή σας.

Αν αυτό σας φαίνεται πολύ, μην ψάχνετε παραπέρα από το Tell Tale Heart, το William Wilson και το The Black Cat, τα οποία είναι άλλα τρία διηγήματα του Poe που έχουν περίπου το ίδιο ακριβώς θέμα, δηλαδή και οι τρεις από τους χαρακτήρες καταστράφηκαν στο τέλος από την συνείδησή τους, την οποία αντιλαμβάνονται ως ένα εξωτερικό φαινόμενο του σώματος, ακριβώς όπως στο «Ο Δαίμονας της Διαφθοράς.» Ολοι έχουν αποχωριστεί τόσο πολύ από την συνείδησή τους που ο ένας αντιλαμβάνεται την συνείδησή τους ως ένα δαίμονα, ο άλλος ως την ζωντανή καρδιά ενός ηλικιωμένου ανθρώπου που σκότωσαν, ένας άλλος ως μία μαύρη γάτα η οποία δεν μπορεί να σκοτωθεί και στο William Wilson βλέπει την συνείδησή του με την μορφή ενός φανταστικού διδύμου του εαυτού του.

Ετσι λοιπόν, αν η απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα του ανθρώπινου μυαλού δεν μπορούσαν ποτέ να βρεθούν μόνο με την χρήση των μεθόδων έρευνας a priori ή a posteriori, των οποίων οι υποστηρικτές του Poe αναφέρονται ως οι λεγόμενοι επιστήμονες που αντιτίθενται στην πρόοδο της Τέχνης, τότε ποια είναι η σωστή μέθοδος; Λοιπόν, δεν είναι ότι οι μέθοδοι a priori και a posteriori δεν είναι χρήσιμοι, αλλά μάλλον δεν ήταν ποτέ γραφτό να κυβερνούν την λογική και σίγουρα όχι την συνείδησή μας.

Είτε επιλέξουμε, να λειτουργούμε ολοκληρωτικά με πίστη σε ένα αυταπόδεικτο γεγονός, όπως στην περίπτωση μίας a priori σκέψης ή να βασιστούμε στις αισθήσεις μας για να μας υπαγορεύσουν μία πραγματικότητα όπως στην περίπτωση μίας a posteriori σκέψης, δεν θα είμαστε ποτέ σε θέση να ανακαλύψουμε την αλήθεια, η οποία μπορεί να είναι γνωστή μόνο μέσω της πράξης του ηθικού λόγου… διαφορετικά είναι σαν να προσπαθείς να χτυπήσεις ένα στόχο στο σκοτάδι. Αυτή η πράξη του ηθικού λόγου περιγράφεται καλύτερα από την συζήτηση του Πλάτωνα για την υπόθεση της ανώτερης υπόθεσης, και στα φιλοσοφικά γραπτά του Schiller.

@ Cynthia Chung / Διάλεξη που δόθηκε σ’ ένα Συμπόσιο RTF με τίτλο «The Edgar Poe You Never Knew»

/ risingtidefoundation.net / για την μετάφραση terrapapers.com