Το 1982 μια ερευνητική ομάδα του πανεπιστημίου του Παρισιού υπό την διεύθυνση του φυσικού Alain Aspect, πραγματοποίησε ίσως το σπουδαιότερο πείραμα του 20ου αιώνα.
Οι παραπάνω ερευνητές ανακάλυψαν ότι υπό κατάλληλες συνθήκες υποατομικά σωμάτια όπως τα ηλεκτρόνια, μπορούν να επικοινωνούν ακαριαία με άλλα υποατομικά σωμάτια ανεξάρτητα από την απόσταση που τα χωρίζει τόσο αν πρόκειται για απόσταση 5 εκατοστών ή για απόσταση 100 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων, ως να ήξερε κάθε ανεξάρτητο σωμάτιο ακριβώς τι κάνουν τα άλλα.
Ο Δημόκριτος, δίδασκε ότι υπάρχουν δυο μορφές γνώσης. Μια γνήσια και η άλλη νόθα. Στην νόθα ανήκουν: η όραση, η ακοή, η οσμή, η γεύση και η αφή. Η άλλη μορφή γνώσης αποκτάται μέσω του νου και είναι γνήσια.
Το φαινόμενο αυτό μπορεί να εξηγηθεί μόνο με δύο τρόπους: ή θεωρία του Einstein, που αποκλείει τη δυνατότητα επικοινωνίας με ταχύτητες μεγαλύτερες του φωτός, είναι λανθασμένη, ή μεταξύ των υποατομικών σωματίων υπάρχουν συνδέσεις που δεν έχουν μόνο τοπική σχέση μεταξύ των.
Η συντριπτική πλειοψηφία των φυσικών αρνείται την δυνατότητα ύπαρξης φαινομένων που εξελίσσονται με ταχύτητες μεγαλύτερης εκείνης του φωτός αλλά το πείραμα που αναφέρεται προηγουμένως ανατρέπει το αξίωμα αυτό αποδεικνύοντας ότι μεταξύ των υποατομικών σωματίων υπάρχει δεσμός που δεν είναι τοπικού χαρακτήρα.
Ο διεθνούς φήμης Άγγλος φυσικός David Bohn , του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, υποστήριζε ότι οι ανακάλυψη του Aspect συνεπιφέρει την μη ύπαρξη της αντικειμενικής πραγματικότητας. Δηλαδή ότι το σύμπαν παρά την φαινομενική του στερεότητα στην πραγματικότητα είναι ένα φάντασμα, ένα γιγαντιαίο φαντασμαγορικό ολόγραμμα.
Η σωζόμενη επιστολή του νέοπυθαγόρειου Έλληνα φιλοσόφου Απολλώνιου Τυανέα προς τον Ρωμαίο διοικητή Βαλέριο, λίγο μετά τον θάνατο του γιου του, είναι ένα μνημειώδες δείγμα για το βάθος της διδασκαλίας του, δεδομένου ότι σήμερα η κβαντική φυσική μας εκπλήσσει, επιβεβαιώνοντας τα λεγόμενά του «Θάνατος δεν υπάρχει για κανέναν, παρά μόνο φαινομενικά, ούτε γένεση υπάρχει για κανέναν, παρά μόνο φαινομενικά. Η τροπή της ουσίας σε φύση θεωρείται γένεση, ενώ η τροπή της φύσεως σε ουσία κατά τα αυτά θεωρείται θάνατος. Ούτε γεννιέται αληθινά κάτι ούτε φθείρεται ποτέ, μόνο τη μια γίνεται φανερό και ύστερα γίνεται αόρατο· και το μεν πρώτο συμβαίνει λόγω παχύτητος της ύλης, το δε δεύτερο λόγω λεπτότητος της ουσίας, η οποία είναι πάντα ίδια και απλώς διαφέρει κατά την κίνηση και την στάση. Διότι αυτό είναι αναγκαστικά το ίδιον της μεταβολής, που δεν γίνεται από κάπου έξω, αλλά το μεν όλον μεταβάλλεται στα μέρη, τα δε μέρη στο όλον λόγω της ενότητος του παντός».
Για να αντιληφθούμε τον εκπληκτικό ισχυρισμό του Bohm ας δούμε για λίγο τι είναι ένα ολόγραμμα.
Ένα ολόγραμμα είναι μια τρισδιάστατη φωτογραφία που γίνεται με τη βοήθεια ενός Laser. Η τρισδιάστατη απεικόνιση δεν είναι το μοναδικό χαρακτηριστικό ενδιαφέρον ενός ολογράμματος. Εάν το ολόγραμμα ενός αντικειμένου κοπεί στα δύο και ύστερα το φωτίσομε πάλι με φως Laser, ανακαλύπτομε ότι το κάθε μισό περιέχει ακόμη ολόκληρη την εικόνα του αντικειμένου.
Ακόμη, συνεχίζοντας να διαιρούμε τα δύο μισά θα δούμε ότι κάθε τεμάχιο από αυτά τα κομμάτια του φωτογραφικού φιλμ θα περιέχει πάντοτε μια έκδοση μικρότερη μεν αλλά ανέπαφη του αντικειμένου. Σε αντίθεση με τις κοινές φωτογραφίες κάθε μέρος του ολογράμματος περιέχει όλες τις πληροφορίες του ακέραιου αρχικά ολογράμματος.
Σχεδόν καθ’ όλη την διάρκεια της πορείας της η δυτική επιστήμη ενεργούσε με την προϋπόθεση ότι ο καλύτερος τρόπος για την κατανόηση ενός φυσικού φαινομένου, τόσο αν επρόκειτο για ένα βάτραχο ή για ένα άτομο, είναι να το διαιρέσει και να μελετήσει τα επί μέρους τεμάχια. Τα ολογράμματα μας λένε ότι μερικά φαινόμενα είναι δυνατόν να μην ακολουθούν αυτή την προσέγγιση. Ο Bohn το αντιλήφθηκε, ανοίγοντας έτσι ένα δρόμο για την κατανόηση της θεωρίας του καθηγητή Aspect.
Κατά τον καθηγητή Bohn ο λόγος για τον οποίο τα υποατομικά σωμάτια διατηρούν την επαφή μεταξύ τους ανεξάρτητα της απόστασης που τα χωρίζει είναι το γεγονός ότι ο διαχωρισμός τους είναι μια ψευδαίσθηση. Ήταν πράγματι πεπεισμένος ότι, σε ένα πιο βαθύ επίπεδο πραγματικότητας, τα σωμάτια αυτά δεν είναι ίδιες οντότητες, αλλά προεκτάσεις του αυτού δομικού « οργανισμού ». Ο ίδιος αυτός καθηγητής εξηγούσε την άποψή του αυτή με το ακόλουθο εκλαϊκευμένο παράδειγμα. Ας φαντασθούμε ένα μικρό ενυδρείο μέσα στο οποίο κολυμπά ένα χρυσόψαρο.
Ας φαντασθούμε ότι το ενυδρείο αυτό δεν το βλέπουμε απ’ ευθείας αλλά με δύο τηλεκάμερες , η μία τοποθετημένη μετωπικά και η άλλη πλευρικά σε σχέση με το ενυδρείο.
Κοιτάζοντας τις δύο οθόνες τηλεοράσεως που δείχνουν το τι βλέπει η κάθε τηλεκάμερα θα μπορούσαμε να σκεφθούμε ότι τα χρυσόψαρα είναι δύο διαφορετικές οντότητες καθόσον οι δύο τηλεκάμερες που βλέπουν το ίδιο χρυσόψαρο από διαφορετικές θέσεις θα μας δείχνουν δύο εικόνες διαφορετικές. Όμως συνεχίζοντας να παρατηρούμε τα δύο ψάρια στο τέλος θα αντιληφθούμε ότι υπάρχει κάποιος δεσμός μεταξύ τους. Όταν γυρίζει το ένα και το άλλο θα κάνει το ίδιο, όταν κοιτάζει το ένα μπροστά του το άλλο θα κοιτάζει προς τα πλάγια. Αν δεν γνωρίζαμε τις συνθήκες λήψης αυτών των εικόνων θα πιστεύαμε ότι τα δυο ψάρια είναι συνεννοημένα μεταξύ τους και ότι υπάρχει κάποιος δεσμός που τα ενώνει νοητικά, άμεσα και κατά μυστηριώδη τρόπο.
Η συμπεριφορά των υποατομικών σωματίων δείχνει ότι υπάρχει ένα επίπεδο πραγματικότητας του οποίου δεν είμαστε ενήμεροι, ότι υπάρχει μια διάσταση πέραν εκείνης μέσα στην οποία ζούμε.
Τα υποατομικά σωμάτια, που αποτελούν το όλον από τον ανθρώπινο εγκέφαλο μέχρι τα άστρα, τους γαλαξίες και το σύμπαν ολόκληρο, μας φαίνονται χωρισμένα μεταξύ τους επειδή εμείς βλέπουμε μόνο ένα μέρος της πραγματικότητάς των, αυτά δεν είναι μέρη χωριστά του όλου αλλά όψεις τεμαχίων μιας βαθύτερης και βασικής ενότητας που προκύπτει τελικά εξ ίσου ολογραφική και αδιαίρετη .
Εφόσον κάθε πράγμα στην φυσική πραγματικότητα αποτελείται από αυτές τις «εικόνες» , προκύπτει ότι το σύμπαν είναι μια προβολή ενός ολογράμματος.
