Μια κάλπικη έξοδος: «Η λιτότητα παραμένει στην Ελλάδα, ούτε σε 20 χρόνια δεν θα επιστρέψει η ανάπτυξη» – Ξένοι αναλυτές γκρεμίζουν το κυβερνητικό αφήγημα
Μπορεί η ελληνική κυβέρνηση και οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι να διατυμπανίζουν από την Παρασκευή την επίλυση της ελληνικής κρίσης,
ωστόσο μια σειρά αναλυτών και οικονομολόγων εκφράζει σοβαρές ενστάσεις ως προς τη βιωσιμότητα της συμφωνίας της Πέμπτης, εκτιμώντας μάλιστα, ότι κινείται κάτω των προσδοκιών.
Η συμφωνία για το χρέος είναι πλέον γεγονός. Ο Έλληνας πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, έβαλε τελικά την πολυπόθητη γραβάτα, ενώ τα μέλη της ελληνικής κυβέρνησης διατυμπανίζουν το ευοίωνο μέλλον της οικονομίας και κυρίως, το «τέλος» της λιτότητας και των μνημονίων.
Ωστόσο, αυτή την αισιοδοξία δεν τη συμμερίζονται όλοι. Εκτός της αντιπολίτευσης, της οποίας η αντίδραση θεωρούταν αναμενόμενη, ενστάσεις εναντίον της συμφωνίας ορθώνονται και από πάλαι ποτέ συμμάχους —ή έστω φίλα προσκείμενους- της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
«Η συμφωνία του Eurogroup δεν περιορίζει την τρέχουσα αξία του ελληνικού χρέους» δηλώνει στο SputnikNews ο Αμερικανός οικονομολόγος, Τζέιμς Γκάλμπρεϊθ.
Μάλιστα, ο ίδιος απορρίπτει τις χαρμόσυνες ιαχές περί τερματισμού της λιτότητας, εκτιμώντας πως «η συμφωνία της Πέμπτης δεν καταφέρνει να προσφέρει μια ανακούφιση ως προς την εφαρμογή της λιτότητας, η οποία κατέστρεψε την Ελλάδα τα τελευταία οκτώ χρόνια».
Σκεπτικισμός για τη συμφωνία
Μπορεί ο κ. Τσίπρας, αξιοποιώντας τη σημειολογία της γραβάτας, να διατείνεται ότι κατάφερε να επιλύσει την ελληνική κρίση και να βγάλει τη χώρα από τα μνημόνια, ωστόσο το κλίμα στον γερμανικό Τύπο μόνο αισιόδοξο δεν χαρακτηρίζεται.
Η ελληνική κρίση τελείωσε;
Ο σκεπτικισμός είναι διάχυτος για την επόμενη ημέρα, καθώς οι Γερμανοί αναλυτές εκτιμούν ότι «ναι μεν, η ελληνική κρίση ρυθμίστηκε, αλλά επί της ουσίας δεν παρήλθε». Μάλιστα, δεν είναι λίγες οι «φωνές», οι οποίες επιμένουν στην ανάγκη ονομαστικής μείωσης του ελληνικού χρέους.
«Αν η Ελλάδα έχει όντως αλλάξει, παραμένει άγνωστο. Αν μη τι άλλο οι οικονομικοί δείκτες εμπνέουν αισιοδοξία. Αλλά το μεγάλο ερώτημα είναι κατά πόσο η ανάκαμψη είναι διατηρήσιμη. Χωρίς κούρεμα χρέους η Ελλάδα μάλλον δεν πρόκειται να σταθεί και πάλι στα πόδια της» υπογραμμίζει σε δημοσίευμά της, η γερμανική εφημερίδα «Stuttgarter Zeitung».
Κατώτερη των προσδοκίων η συμφωνία
«Η απόφαση του Eurogroup σχετικά με το χρέος μειώνει το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης, δημιουργεί ταμειακό απόθεμα ασφαλείας ύψους 25 δισ. ευρώ και αυξάνει την περίοδο χάριτος. Όλα τα παραπάνω, όμως, δεν επιλύουν το πρόβλημα του χρέους αφού αποφεύγουν την ονομαστική περικοπή» τονίζει, από την πλευρά του —με δήλωσή του στο SputnikNews- ο Έλληνας καθηγητής Οικονομικών στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Διονύσης Χιόνης.
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο καθηγητής και πρώην επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, Παναγιώτης Λιαργκόβας, εκφράζει τον προβληματισμό του για τη βιωσιμότητα του χρέους, αποφαινόμενος ότι «τα μέτρα δεν θεραπεύουν το πρόβλημα στη ρίζα του, απλά το μεταθέτουν σε μεταγενέστερο χρόνο όταν θα χρειαστεί να δανειστεί από τις αγορές».
Τι δώσαμε
Αξίζει να σημειωθεί ότι πέραν του ζητήματος του χρέους, το οποίο εγείρει τις αντιδράσεις των πολέμιων —και όχι μόνο- της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, η συμφωνία του Eurogroup περιλαμβάνει και ορισμένα «μελανά» σημεία, τα οποία θέτουν τη χώρα υπό καθεστώς «στενής εποπτείας» έως τουλάχιστον το 2060.
Συγκεκριμένα:
– Πρωτογενή πλεονάσματα. Επιβεβαιώθηκε η δέσμευση για την επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων, ύψους 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022. Παράλληλα, η Ελλάδα καλείται να παρουσιάζει πλεονάσματα, ύψους 2,2% του ΑΕΠ, κατά μέσο όρο, για την περίοδο από το 2023 έως το 2060. Εν ολίγοις, για τα επόμενα 42 χρόνια, η Ελλάδα οφείλει να καταγράφει πρωτογενή πλεονάσματα, κατά μέσο όρο, άνω του 2,2% του ΑΕΠ —με εξαίρεση τα πρώτα πέντε χρόνια, όταν το πλεόνασμα πρέπει να κυμαίνεται άνω του 3,5% του ΑΕΠ.
– Μετα-μνημονιακή εποπτεία. Οι δεσμεύσεις για την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, οι οποίες έχουν ήδη συμφωνηθεί, συνδέονται άρρηκτα με τα πρώτα δύο μέτρα της ελάφρυνσης του χρέους, δηλαδή την επιστροφή των κερδών από το πρόγραμμα SMP και τη συμφωνία ANFA, αλλά και την κατάργηση της προσαύξησης των επιτοκίων έως το 2022. Έτσι, οι ελληνικές αρχές προχώρησαν σε συγκεκριμένες δεσμεύσεις, ως προς την ολοκλήρωση των κρίσιμων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Η αξιολόγηση αυτών των μεταρρυθμίσεων θα υλοποιείται σε τριμηνιαία βάση, στο πλαίσιο της στενής παρακολούθησης της οικονομικής, δημοσιονομικής και χρηματοοικονομικής κατάστασης των μνημονιακών δεσμεύσεων.
– ΔΝΤ. Παρότι καλωσόρισε τη συμφωνία του Eurogroup, το ΔΝΤ ανήγγειλε τη διεξαγωγή νέας έκθεσης αξιολόγησης της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, με βάση τα δικά του κριτήρια. Επίσης, το χρηματοδοτικό πρόγραμμα του Ταμείου παραμένει ανενεργό, και ο ρόλος του περιορίζεται στη συνεχή εμπλοκή ως προς τη μετα-μνημονιακή εποπτεία.
Νέο χτύπημα από τα Ρωσικά ΜΜΕ
Τα περισσότερα ρωσικά μέσα ενημέρωσης αναφέρονται ειδησεογραφικά στην έξοδο της Ελλάδας από τα μνημόνια, επικαλούμενα την σχετική ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM).
Το ρωσικό ειδησεογραφικό πρακτορείο TASS στο τηλεγράφημά του με τίτλο «Η Ελλάδα βγήκε από το πρόγραμμα διεθνούς οικονομικής βοήθειας», αναφερόμενο στην ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας γράφει ότι ο ESM υπογραμμίζει ότι η έξοδος έγινε δυνατή χάρη στις υπέρμετρες προσπάθειες του ελληνικού λαού και στην υποστήριξη των ευρωπαίων εταίρων .
Το πρακτορείο Ria Novosti φιλοξενεί δηλώσεις του διευθυντή του τμήματος αναλύσεων της επενδυτικής εταιρείας REGION Βαλέρι Βάισμπεργκ, στο ραδιόφωνο Sputnik ο οποίος εκτιμά ότι «το να αναμένει κανείς ότι στα προσεχή δέκα χρόνια η Ελλάδα θα επιστρέψει σε κανονικούς σταθερούς μακροοικονομικούς δείκτες είναι κάτι εξαιρετικά προβληματικό». Ο Βαλέρι Βάισμπεργκ, θεωρεί ότι τώρα η προσοχή «θα εστιασθεί στην μεταρρύθμιση της οικονομίας και πιο ενεργά στις ιδιωτικοποιήσεις» και πως «αν σε μερικά χρόνια αυτές αποδώσουν καρπούς, τότε ασφαλώς θα μπορεί να αναμένεται επιτάχυνση της οικονομικής ανάπτυξης και επιτυχής ολοκλήρωση αυτής της δύσκολης περιόδου».
Η φιλοκυβερνητική εφημερίδα Rossiskaya Gazeta σε άρθρο της καθαρά ειδησεογραφικού περιεχομένου με τίτλο «Η Ελλάδα βγήκε επιτυχώς από την εποπτεία των ξένων δανειστών», αναφέρεται στο τηλεγράφημα του πρακτορείου TASS.
Η οικονομική εφημερίδα Vedomosti, σε ειδησεογραφική της αναφορά με τίτλο « Η Ελλάδα βγήκε από την εποπτεία των ξένων δανειστών» , επικαλείται την ανακοίνωση του ESM και καταλήγει γράφοντας ότι «Η Ελλάδα ζούσε με τα χρήματα των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου από το 2010» και πως «συνολικά μέσα σε οκτώ χρόνια η Ελλάδα πήρε 273,7 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 241,6 τα διέθεσαν οι χώρες της ευρωζώνης. Πανομοιότυπος είναι και ο τίτλος της εφημερίδας RBK.
Οι δηλώσεις των δανειστών:
Η Ελλάδα επανακτά την οικονομική της ανεξαρτησία «Μέρα γιορτής» η σημερινή, σύμφωνα με τον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, Κλάους Ρέγκλινγκ, όπως σημειώνει ο ίδιος σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του μέσω Twitter.
«Σήμερα είναι μια μέρα γιορτής. Η Ελλάδα θα βγει από το πρόγραμμα του ΕSM και θα επανακτήσει την οικονομική της ανεξαρτησία», υπογραμμίζει εισαγωγικά ο Κ. Ρέγκλινγκ. Και θυμάται, «πριν από οκτώ χρόνια η κατάσταση ήταν πολύ δύσκολη.
Η Ελλάδα είχε σοβαρά οικονομικά προβλήματα και έχασε την πρόσβαση στις αγορές. Έκτοτε η ελληνική οικονομία, ο ελληνικός λαός δούλεψαν πολύ σκληρά για να ξεπεράσουν αυτά τα προβλήματα, να εκσυγχρονίσουν την οικονομία και να δημιουργήσουν ξανά ανάπτυξη και θέσεις εργασίας. Αυτό πρέπει να συνεχιστεί. Οι μεταρρυθμίσεις πρέπει να συνεχιστούν προκειμένου η ελληνική οικονομία να γίνει μια σύγχρονη, ευρωπαϊκή οικονομία.
Η Ελλάδα δεν θα είναι μόνη της. Ο ESM θα είναι ένας μακροχρόνιος εταίρος της Ελλάδας. Έχουμε συμφέρον να τα πάει καλά στο μέλλον η ελληνική οικονομία», σημειώνει κλείνοντας ο κ. Ρέγκλινγκ. Σεντένο: «Σήμερα είναι μια ξεχωριστή μέρα για την Ελλάδα» Σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του, ο πρόεδρος του Eurogroup, Μάριο Σεντένο σημειώνει για την έξοδο από τα μνημόνια: «Καλημέρα. Σήμερα είναι μια ξεχωριστή μέρα για την Ελλάδα.
Το πρόγραμμα διάσωσής της τελειώνει μετά από ένα μακρύ και δύσκολο δρόμο από τον οποίο όλοι μάθαμε το μάθημά μας. Αλλά αυτό», συνεχίζει, «ανήκει πλέον στην ιστορία. Σήμερα η οικονομική ανάπτυξη έχει επανέλθει, δημιουργούνται θέσεις εργασίας, υπάρχει δημοσιονομικό και εμπορικό πλεόνασμα, η οικονομία έχει μεταρρυθμιστεί και εκσυγχρονιστεί. Ξέρω ότι αυτά τα οφέλη δεν γίνονται αισθητά σε όλον τον πληθυσμό. Αλλά σταδιακά θα γίνουν.
Η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια νέα πραγματικότητα. Όχι άλλα προπαιτούμενα αλλά και όχι νέες εκταμιεύσεις. Η Ελλάδα ξανακέρδισε τον έλεγχο για τον οποίο αγωνίστηκε. Με τον έλεγχο έρχεται και η ευθύνη. Οι Έλληνες πληρώσανε σαφώς για τις κακές πολιτικές του παρελθόντος. Η επιστροφή σε αυτές θα ήταν ένα κακό λάθος. Η Ελλάδα βρίσκεται τώρα σε μια θέση όπου μπορεί να απολαμβάνει σε πλήρες βαθμό τη συμμετοχή της στην Ευρωζώνη, δεσμευόμενη από τους ίδιους κανόνες όπως κάθε άλλο μέλος.
Με αυτήν την έννοια, η Ελλάδα επέστρεψε σήμερα στην ομαλότητα. Καλώς ήρθατε!», καταλήγει ο κ. Σεντένο.
Τουσκ: Τα καταφέρατε! Συγχαρητήρια στην Ελλάδα και στο λαό της Συγχαρητήρια στην Ελλάδα για την ολοκλήρωση του προγράμματος απέστειλε μέσω «Twitter» o πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ.
«Τα καταφέρατε! Συγχαρητήρια στην Ελλάδα και στο λαό της για τον τερματισμό του προγράμματος χρηματοδοτικής συνδρομής. Χάρη στις τεράστιες προσπάθειες και την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, κερδίσατε το αύριο”», έγραψε στα ελληνικά ο Ντ. Τουσκ.
Σήμερα, γιορτάζουμε το τέλος ενός πολύ μεγάλου και δύσκολου ταξιδιού Στο τέλος ενός πολύ μεγάλου και δύσκολου ταξιδιού αναφέρεται ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις σε δηλώσεις του στο CNBC, με το αμερικανικό δίκτυο να κάνει λόγο για μια ιστορική ημέρα, καθώς σήμερα ολοκληρώνεται για την Ελλάδα σχεδόν μια δεκαετία εξωτερικής οικονομικής βοήθειας. «Σήμερα, γιορτάζουμε το τέλος ενός πολύ μεγάλου και δύσκολου ταξιδιού», δήλωσε ο Ντομπρόβσκις στο CNBC μέσω email. «Αυτό που έχει τώρα σημασία είναι να χτίσουμε πάνω σε αυτό το επίτευγμα, εμμένοντας στις υγιείς δημοσιονομικές και οικονομικές πολιτικές», πρόσθεσε.
Η ελληνική κυβέρνηση κατάφερε να τερματίσει ένα τρίτο πρόγραμμα διάσωσης, εφαρμόζοντας όλα τα μέτρα που ζήτησαν οι πιστωτές, παρά τις αρχικές αμφιβολίες για το κατά πόσο ένα άπειρο κόμμα θα κατάφερνε να ολοκληρώσει αυτό το κοπιαστικό έργο, σημειώνεται στο δημοσίευμα. Ωστόσο, κάποιοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι πρόκειται περισσότερο για μια «συμβολική» στιγμή και ότι υπάρχουν ακόμα πολλά να γίνουν για να βελτιωθεί η ελληνική οικονομία.
«Και η ΕΕ και οι Έλληνες θα προσπαθήσουν να δώσουν μια θετική ερμηνεία στην ολοκλήρωση της διάσωσης, αλλά δεν υπάρχουν πολλοί λόγοι για εορτασμούς», δήλωσε μέσω e-mail στο CNBC ο Κονσταντάιν Φρέιζερ, αναλυτής στην εταιρία TS Lombard. Από τη Δευτέρα 20 Αυγούστου, η Ελλάδα θα είναι ένα αυτοχρηματοδοτούμενο κράτος, άρα δεν θα χρειαστεί να λάβει περαιτέρω δόσεις οικονομικής βοήθειας από τους Ευρωπαίους πιστωτές της. Ως αποτέλεσμα, όταν το κρίνει κατάλληλο η Αθήνα, η Ελλάδα θα είναι σε θέση να βγει στις χρηματοπιστωτικές αγορές για να χρηματοδοτήσει τις δραστηριότητές της – σαν οποιαδήποτε άλλη χώρα σε μια σχετικώς υγιή οικονομική κατάσταση.
Μετά από οκτώ χρόνια οικονομικής αναταραχής, η Ελλάδα μπορεί εν τέλει να κηρύξει οικονομική ανεξαρτησία. Και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί επίσης με ικανοποίηση γυρίζουν σελίδα στην οικονομική κρίση που έπληξε σοβαρά την ευρωπαϊκή οικονομία, επισημαίνεται στο δημοσίευμα του CNBC. «Σήμερα, ίσως υπάρχουν κάποιες θετικές κινήσεις στις ελληνικές αγορές ομολόγων, αντανακλώντας τον σημερινό παράγοντα του θετικού κλίματος, αλλά εκτιμώ ότι το μεγαλύτερο μέρος της είδησης αυτής έχει ήδη προεξοφληθεί», δήλωσε ο Φρέιζερ από την TS Lombard. Αναλυτές έχουν επισημάνει ότι η Ελλάδα ολοκληρώνει την τρίτη της διάσωση με ένα «τεράστιο ‘μαξιλάρι’ ρευστότητας», το οποίο σημαίνει ότι δεν θα χρειαστεί τη βοήθεια των αγορών για σχεδόν δύο χρόνια. Σύμφωνα με άλλους αναλυτές, η Ελλάδα πρέπει ακόμα να ανοικοδομήσει τη φήμη της.
«Τώρα η Ελλάδα χρειάζεται να φέρει εμπιστοσύνη στις αγορές και μέσω πολιτικών ενεργειών και μέσω της σταδιακής εξόδου της χώρας στις αγορές», ανέφερε μέσω e-mail στο CNBC ο Κωνσταντίνος Ζούζουλας, επικεφαλής ανάλυσης στην Axia. Ωστόσο, βραχυπρόθεσμα, και παρά την έξοδο από το πρόγραμμα, τα ελληνικά κρατικά ομόλογα είναι πιθανότερο να συνεχίσουν να επηρεάζονται από την αναταραχή στις γειτονικές χώρες, καθώς, αν και δεν έχουν άμεση έκθεση, η Ελλάδα θεωρείται αδύναμος κρίκος, πρόσθεσε. «Είναι μια ιστορική ημέρα για την Ελλάδα και πιθανόν θα τη χρησιμοποιήσει η σημερινή κυβέρνηση, με το βλέμμα στραμμένο στις βουλευτικές εκλογές του 2019», δήλωσε μέσω e-mail στο CNBC ο Ρικάρντο Γκαρσία, επικεφαλής οικονομολόγος για την ευρωζώνη στη UBS.
«Το τέλος (του προγράμματος διάσωσης) αναμένεται επίσης να ενισχύσει την επιχειρηματική και την καταναλωτική εμπιστοσύνη στην Ελλάδα καθώς και να προσελκύσει περισσότερες ξένες άμεσες επενδύσεις», πρόσθεσε ο ίδιος. Συγχαρητήρια Ντομπρόβσκις μέσω Τwitter για την έξοδο από το πρόγραμμα Συγχαρητήρια στην Ελλάδα για την έξοδο από το μνημόνιο έστειλε μέσω Twitter ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αρμόδιος για το ευρώ, Βάλντις Ντομπρόβσκις. «Συγχαρητήρια στην Ελλάδα και τους πολίτες της για την έξοδο από το πρόγραμμα σταθερότητας!
Υποστηριζόμενη από τους Ευρωπαίους εταίρους, η Ελλάδα πραγματοποίησε μια βαθιά μεταμόρφωση του κράτους και της οικονομίας της. Αυτό που έχει σημασία τώρα είναι να χτίσει πάνω σε αυτό το επίτευγμα, εμμένοντας σε υγιείς δημοσιονομικές και οικονομικές πολιτικές», έγραψε ο Β. Ντομπρόβσκις. Μια μέρα «ιστορική» για την Ελλάδα Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί εκτίμησε σήμερα πως το τέλος των προγραμμάτων βοήθειας στην Ελλάδα είναι μια «ιστορική» ημέρα για τη χώρα η οποία σημαδεύτηκε από οκτώ χρόνια λιτότητας. «Είναι μια μεγάλη έως και ιστορική μέρα για την Ελλάδα», η οποία «επί σχεδόν δέκα χρόνια δεν είναι πια υπό κηδεμονία αλλά υπό το κράτος προγραμμάτων που είναι προγράμματα βοήθειας», δήλωσε ο Μοσκοβισί στον ραδιοφωνικό σταθμό France Inter.
«Η Ελλάδα μπορεί να χρηματοδοτηθεί μόνη της από τις αγορές (…) να καθορίσει τη δική της οικονομική πολιτική, ασφαλώς συνεχίζοντας τις μεταρρυθμίσεις», είπε. Η Ελλάδα βγαίνει επίσημα σήμερα από την κηδεμονία των πιστωτών της -της ευρωζώνης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου- προκειμένου να ξαναρχίσει να χρηματοδοτείται μόνη της από τις αγορές έπειτα από πολλά χρόνια βαθιά ύφεσης.
«Η ελληνική κρίση ήταν ενός βάθους, μιας διάρκειας, μιας σκληρότητας απολύτως χωρίς προηγούμενο, ως εκ τούτου πρέπει να επιτηρούνται οι δεσμεύσεις της από λίγο πιο κοντά», εκτίμησε ο πρώην υπουργός επί προεδρίας του Γάλλου σοσιαλιστή προέδρου Φρανσουά Ολάντ. Ο Μοσκοβισί αναγνώρισε επίσης πως έγιναν «λάθη (…) στη διάρκεια αυτών των πολύ μακρών χρόνων», κάνοντας λόγο κυρίως για μηχανισμούς αλληλεγγύης «που δημιουργήθηκαν κάπως υπό την πίεση της κρίσης και δεν ήταν εκούσιοι μηχανισμοί».