Οταν στην Ελλάδα η διαχείριση των απορριμμάτων βρίσκεται σε δραματικό σημείο και οι μεμονωμένες ενέργειες, με δύο τρεις σύγχρονους σταθμούς ανακύκλωσης, αποτελούν φωτεινό παράδειγμα, κάπου αλλού τέτοιοι σταθμοί ξεπερνούν τα όρια της φαντασίας.
Πάντως, το Copenhill της Δανίας, δεν είναι προϊόν φαντασίας, αλλά ενός οράματος που θέλει τη συνύπαρξη του ανθρώπου με αυτά που παράγει στην καθημερινότητά του: τα απόβλητα. Τα οποία, πλέον, είναι εξαιρετικά χρήσιμα, διότι παράγουν ενέργεια, μεταξύ άλλων.
Τι στιγμή, λοιπόν, που στην Ελλάδα ουδείς θέλει έναν ΧΥΤΑ στην περιοχή του (για να λέμε την αλήθεια), στην Κοπεγχάγη, στο κέντρο της πρωτεύουσα της Δανίας, μετέτρεψαν ένα εργοστάσιο αποτέφρωσης αποβλήτων και παραγωγής ενέργειας, το Amager Bakke, σε ένα απίστευτο σκηνικό για σκι, το πρώτο στον κόσμο, που ενώ λειτουργεί, προσφέρει ταυτόχρονα αναψυχή στους επισκέπτες του.
Κατά τη διάρκεια του φετινού συνεδρίου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, «Redefining Realities: #someREACTdifferent», που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, καλεσμένοι από διάφορες χώρες της Ευρώπης ήρθαν με παραδείγματα για να μιλήσουν επί θεμάτων αειφόρου ανάπτυξης, προστασίας περιβάλλοντος και τεχνολογίας, τομείς στους οποίους η χώρα μας έχει χάσει πολύτιμο έδαφος.
Κι επειδή η ενέργεια, αποτελεί μείζον ζήτημα της εποχής μας, το πώς μπορούμε να την παράξουμε, στη Δανία για παράδειγμα, οι ενεργειακές πηγές είναι: αιολική, υδροϋλεκτρική & ηλιακή 58%, βιομάζα, βιοαέριο & απόβλητα 13%, άνθρακας (σταματά το 2030) 19%, αέριο 6% και πυρηνική ενέργεια 4%. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 65% των νοικοκυριών στη Δανία, θερμαίνεται μέσω κεντρικής θέρμανσης!
Στην Ελλάδα, κοιτάζοντας το τιμολόγιο που μου έστειλε η εταιρεία από όπου προμηθεύομαι ενέργεια, οι πηγές από όπου προέρχεται, είναι: άνθρακας (λιγνίτης) 17%, πετρέλαιο 0% (πάλι καλά), φυσικό αέριο 34%, υδροϋλεκτρική 8%, ανανεώσιμες πηγές 16%, φωτοβολταϊκά 10% και ισοζύγιο διασυνδέσεων 15%.
Για να επιστρέψω στο Copenhill, o Patrik Gustavsson, διευθύνων σύμβουλος της Fonden Amager Bakke, που λειτουργεί το συγκεκριμένο δημιούργημα, παρουσίασε της πτυχές του έργου στο συνέδριο του ΣΕΤΕ, εντυπωσιάζοντας το κοινό τόσο με τη σύλληψη της ιδέας όσο και με την ολοκλήρωσή της. Κι επειδή στο εξωτερικό, συνήθως όταν βάζουν έναν στόχο, τηρούν και τα χρονοδιαγράμματα, το 2010 ξεκίνησε ο αρχιτεκτονικός διαγωνισμός, για την εξωτερική καλαισθησία του κτιρίου, αλλά και την επικλινή οροφή, το 2011 ξεκίνησε η ανάπτυξη της αρχιτεκτονικής ιδέας, το 2013 η κατασκευή του εργοστασίου ενέργειας, το 2015 εξασφαλίστηκε η χρηματοδότηση της πλαγιάς του σκι, ενώ φέτος, την πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου, το πάρκο οροφής, η πλαγιά του σκι και η ενεργειακή μονάδα, άνοιξαν για το κοινό.
Για να πετύχει το εγχείρημα, χρειάστηκε να τεθεί το λεγόμενο business plan, καθορίζοντας τους πιθανούς επισκέπτες, προκειμένου το έργο να έχει και βιωσιμότητα, δεδομένου ότι απαιτήθηκαν 12,7 εκατ. ευρώ (εγκαταστάσεις σκι 5, εγκαταστάσεις αναρρίχησης 1,3, skicentre 1,6, πράσινο πάρκο στέγης 2,4, σχεδιασμός / σύμβουλοι 1,3, απρόβλεπτα 1,1 εκατ.). Στη Δανία, υπάρχουν 530.000 άτομα που ασχολούνται με το σκι κάθε χρόνο, κι αυτό αποτέλεσε ιδανική μαγιά σκέψης.
Η χρηματοδότηση του έργου προήλθε από κοινή συνεργασία μεταξύ ιδιωτικών κεφαλαίων και δημοσίου, όπως τα δικά μας ΣΔΙΤ, καταδεικνύοντας ότι αποτελούν τον ιδανικό τρόπο κατασκευής και λειτουργίας μεγάλων έργων.
Η χρηματοδότηση του έργου προήλθε από κοινή συνεργασία μεταξύ ιδιωτικών κεφαλαίων και δημοσίου, όπως τα δικά μας ΣΔΙΤ, καταδεικνύοντας ότι αποτελούν τον ιδανικό τρόπο κατασκευής και λειτουργίας μεγάλων έργων.
Ποιο είναι το Amager Bakke
Πρόκειται για το νεότερο εργοστάσιο παραγωγής απορριμμάτων στη Δανία και ένα από τα πιο αποδοτικά και φιλικά προς το περιβάλλον στον κόσμο. Το Amager Bakke είναι επίσης μια εγκατάσταση αναψυχής. Στην οροφή μπορεί ο επισκέπτης να πιει καφέ, να κάνει σκι ή να κάνει αναρρίχηση.
Το κτίριο Amager Bakke έχει 85 μ. ύψος, 60 μ. πλάτος και 200 μ. μήκος. Αντίστοιχα, το σιλό έχει βάθος 37 μ., μήκος 50 μ., πλάτος 30 μ. και χωρητικότητα 22.000 τόνους. Διαθέτει δύο ταυτόσημους κλιβάνους, με δυνατότητα 25-35 τόνων απορριμμάτων ανά φούρνο, ανά ώρα, ενώ η μέγιστη ισχύς της παραγόμενης ενέργειας φθάνει στα 63 Mwh.
Υποδοχή αποβλήτων
Κάθε μέρα 250-300 φορτηγά που μεταφέρουν απόβλητα, φθάνουν στο Amager Bakke όπου ζυγίζονται και καταχωρούνται. Περίπου το 5% των φορτηγών υποβάλλονται σε δειγματοληπτική επιθεώρηση για να εξασφαλιστεί ότι τα απόβλητα είναι κατάλληλα για αποτέφρωση. Αυτό σημαίνει ότι ελέγχονται αν τα απόβλητα έχουν διαχωριστεί σωστά και ότι δεν περιέχουν οτιδήποτε μπορεί να βλάψει να είναι τοξικό.
Silo αποβλήτων
Τα απόβλητα εκφορτώνονται κατευθείαν στο σιλό, που έχει ύψος 36 μέτρα. Δύο αυτόματοι συλλέκτες αναμιγνύουν τα απορρίμματα. Κάθε συλλέκτης μπορεί να ανυψώσει 15 τόνους αποβλήτων. Για να μειωθούν οι δυσάρεστες οσμές από τα απόβλητα, χρησιμοποιείται αρνητική πίεση στην αίθουσα ανατροπής. Ο αέρας που εξάγεται από την αίθουσα χρησιμοποιείται στους φούρνους.
Συστήματα φούρνων
Χρειάζονται 1,5 με 2 ώρες για την αποτέφρωση των αποβλήτων στον κλίβανο, και αυτό γίνεται σε θερμοκρασία 950-1.100 ° C. Η θερμοκρασία ελέγχεται με την εμφύσηση αέρα.
Λέβητες
Το Amager Bakke διαθέτει δύο λέβητες. Μια αντλία εξασφαλίζει τη διατήρηση υψηλής πίεσης στους σωλήνες, έτσι ώστε ο ατμός που δημιουργείται να βρίσκεται σε πίεση 70 bar και θερμοκρασία 440 ° C. Κάθε λέβητας μπορεί να παράγει μέχρι και 137 τόνους ατμού ανά ώρα. Ο ατμός και από τους δύο λέβητες συλλέγεται σε έναν κοινό σωλήνα ατμού από τον οποίο διοχετεύεται στον ατμοστρόβιλο.
Καθαρισμός καυσαερίων
Η διαδικασία καθαρισμού καυσαερίων του Amager Bakke είναι μία από τις καλύτερες στον κόσμο. Όταν ο καπνός έχει περάσει από τους λέβητες και εκπέμπεται, πρέπει να καθαριστεί. Κάθε γραμμή κλιβάνου διαθέτει ξεχωριστό σύστημα καθαρισμού καπνού, το οποίο περιλαμβάνει ηλεκτρικό φίλτρο, καταλύτη, τρία συστήματα πλύσης και φίλτρο σκόνης.
Το ηλεκτρικό φίλτρο αφαιρεί το μεγαλύτερο μέρος της σκόνης στον καπνό, γνωστό και ως ιπτάμενη τέφρα. Κατόπιν ο καπνός περνάει μέσα από τον καταλύτη, ο οποίος απομακρύνει το ΝΟΧ. Το πρώτο σύστημα πλύσης, απομακρύνει το υδροχλωρικό οξύ, τον υδράργυρο και άλλες ανεπιθύμητες ουσίες, ενώ το δεύτερο απομακρύνει το διοξείδιο του θείου με ασβέστη. Το τρίτο είναι ένας λεγόμενος μηχανισμός συμπύκνωσης. Ο υδρατμός συμπυκνώνεται σε σταγονίδια νερού, οπότε η υπολειμματική θερμότητα μπορεί να χρησιμοποιηθεί στον καπνό με τη βοήθεια αντλιών θερμότητας. Το τελευταίο στάδιο καθαρισμού περιλαμβάνει ένα φίλτρο υγρής σκόνης που εξαλείφει τα τελευταία υπολείμματα σκόνης στον καπνό.
Πριν ο καθαρισμένος καπνός φτάσει στην καμινάδα, περνάει από ένα σταθμό μέτρησης που καταγράφει συνεχώς το περιεχόμενο μολυσματικού υλικού. Έτσι, η ARC διασφαλίζει ότι τηρούνται όλες οι περιβαλλοντικές απαιτήσεις.
Το ηλεκτρικό φίλτρο αφαιρεί το μεγαλύτερο μέρος της σκόνης στον καπνό, γνωστό και ως ιπτάμενη τέφρα. Κατόπιν ο καπνός περνάει μέσα από τον καταλύτη, ο οποίος απομακρύνει το ΝΟΧ. Το πρώτο σύστημα πλύσης, απομακρύνει το υδροχλωρικό οξύ, τον υδράργυρο και άλλες ανεπιθύμητες ουσίες, ενώ το δεύτερο απομακρύνει το διοξείδιο του θείου με ασβέστη. Το τρίτο είναι ένας λεγόμενος μηχανισμός συμπύκνωσης. Ο υδρατμός συμπυκνώνεται σε σταγονίδια νερού, οπότε η υπολειμματική θερμότητα μπορεί να χρησιμοποιηθεί στον καπνό με τη βοήθεια αντλιών θερμότητας. Το τελευταίο στάδιο καθαρισμού περιλαμβάνει ένα φίλτρο υγρής σκόνης που εξαλείφει τα τελευταία υπολείμματα σκόνης στον καπνό.
Πριν ο καθαρισμένος καπνός φτάσει στην καμινάδα, περνάει από ένα σταθμό μέτρησης που καταγράφει συνεχώς το περιεχόμενο μολυσματικού υλικού. Έτσι, η ARC διασφαλίζει ότι τηρούνται όλες οι περιβαλλοντικές απαιτήσεις.
Σκωρία και ιπτάμενη τέφρα
Όταν τα απόβλητα έχουν αποτεφρωθεί, το 1720% παραμένει ως σκωρία. Η σκωρία αποτελείται από τέφρα, από τα απόβλητα, χαλίκια, άμμο, μέταλλα και άλλα υλικά που δεν μπορούν να αποτεφρωθούν. Η σκωρία συλλέγεται σε σιλό και μεταφέρεται σε μονάδα διαλογής, όπου περιστρέφεται και ποτίζεται για 3-4 μήνες ως μέρος μιας διαδικασίας που ονομάζεται ωρίμανση. Στη συνέχεια, τα μέταλλα αφαιρούνται για ανακύκλωση και η σκωρία κοσκινίζεται, ώστε να χρησιμοποιηθεί ως υλικό πλήρωσης στις οικοδομικές εργασίες.
Η ιπτάμενη τέφρα που αφαιρείται από τον καπνό στο φίλτρο του συστήματος περιέχει υψηλές συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων και άλλων ιχνοστοιχείων. Οι ουσίες προέρχονται από απόβλητα που δεν έχουν ταξινομηθεί σωστά, π.χ. μπαταρίες. Η ιπτάμενη τέφρα και άλλα υποπροϊόντα του καθαρισμού καπνού χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατο του ασβέστη για την εξουδετέρωση υπολειμματικών προϊόντων από άλλες βιομηχανίες. Το μείγμα παίρνει μια σκληρότητα που μοιάζει με τσιμέντο και χρησιμοποιείται για να αναδημιουργήσει το τοπίο σε ένα λατομείο ασβεστολιθικών αποβλήτων.
Η ιπτάμενη τέφρα που αφαιρείται από τον καπνό στο φίλτρο του συστήματος περιέχει υψηλές συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων και άλλων ιχνοστοιχείων. Οι ουσίες προέρχονται από απόβλητα που δεν έχουν ταξινομηθεί σωστά, π.χ. μπαταρίες. Η ιπτάμενη τέφρα και άλλα υποπροϊόντα του καθαρισμού καπνού χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατο του ασβέστη για την εξουδετέρωση υπολειμματικών προϊόντων από άλλες βιομηχανίες. Το μείγμα παίρνει μια σκληρότητα που μοιάζει με τσιμέντο και χρησιμοποιείται για να αναδημιουργήσει το τοπίο σε ένα λατομείο ασβεστολιθικών αποβλήτων.
Επεξεργασία νερού
Τα απόβλητα περιέχουν πολύ νερό, πράγμα που σημαίνει ότι παράγεται αρκετός υδρατμός όταν αποτεφρώνεται. Ο καθαρισμός και η εξουδετέρωση των λυμάτων γίνεται σε τέσσερα στάδια.
Λειτουργία
Ολόκληρη η μονάδα ενέργειας λειτουργεί 24 ώρες την ημέρα, 365 ημέρες το χρόνο.
