ΤΡΑΜΠ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΔΝΤ ΚΑΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ: Οικονομολόγος της κυβέρνησης των ΗΠΑ θέλει να την κλείσει

Επί δεκαετίες ολόκληρες το ΔΝΤ κι η Παγκόσμια Τράπεζα ήταν σύμβολα της αμερικανικής κυριαρχίας στο διεθνές χρηματο-οικονομικό σύστημα.

Όμως ο Ντόναλντ Τραμπ σκέφτεται σοβαρά να περικόψει τα κονδύλια προς τους δύο οργανισμούς, ενώ ένας επιφανής οικονομολόγος που έχει στενές σχέσεις με την αμερικανική κυβέρνηση θέλει να κατεβάσει τα ρολά στην Παγκόσμια Τράπεζα.
«Κατά τη γνώμη μου η Παγκόσμια Τράπεζα θά ‘πρεπε να κλείσει, γιατί τα περισσότερα απ’ τα χρήματα που δίνουν, πάνε στράφι», είπε ο Άλαν Μέλτζερ στον Spiegel.

Ο οικονομολόγος Άλαν Μέλτζερ

Όσο για το ΔΝΤ; Κατά τη γνώμη του 89χρονου το Ταμείο παίζει μεν ένα σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση των οικονομικών κρίσεων, αλλά στο μεταξύ «κάνει πράγματα που έρχονται σε πλήρη αντίθεση μ’ αυτή την ιδέα, π.χ. στην Ελλάδα.»

Ο Μέλτζερ κατηγορεί την Παγκόσμια Τράπεζα ότι δανείζει χρήματα σε χώρες που αρνούνται να κάνουν μεταρρυθμίσεις. «Είναι μια ανόητη πολιτική. Ενθαρρύνει εσφαλμένες αποφάσεις», λέει.

Τα κεντρικά της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσιγκτον

Κατά τη γνώμη του ο καπιταλισμός μπορεί να μην είναι τέλειος, αλλά «καλύτερος από κάθε άλλο σύστημα που επινόησε ποτέ η ανθρωπότητα. Θεσμοί όπως η Παγκόσμια Τράπεζα που δείχνουν να μην το κατανοούν αυτό είναι άχρηστοι και αντιπαραγωγικοί. Αν δεν μάθαμε ακόμη ότι οι οικονομίες της αγοράς είναι ο μοναδικός δρόμος για την ανάπτυξη και την ελευθερία, τότε δεν έχουμε μάθει τίποτε», συμπληρώνει.

«Τα χρήματα για τη διάσωση της Ελλάδας χαραμίστηκαν»

Η κριτική αυτή προκαλεί εντύπωση γιατί οι μηχανισμοί του Μπρέτον Γουντς συνήθως δέχονται επιθέσεις εξ’ αριστερών. Οι πολέμιοι της παγκοσμιοποίησης τους προσάπτουν ότι με τα δάνειά τους προωθούν τη νεοφιλελεύθερη μεταρρυθμιστική ατζέντα.

Σ’ ένα πράγμα, πάντως, συμφωνούν οι επικριτές κι απ’ τις δύο πλευρές : ότι με τη συμμετοχή του ΔΝΤ επιβλήθηκε στην Ελλάδα ένα πρόγραμμα διάσωσης, τους στόχους του οποίου είναι αδύνατο να εκπληρώσει.

«Τα χρήματα για τη διάσωση της Ελλάδας χαραμίστηκαν εντελώς», λέει ο Μέλτζερ. Κι υποστηρίζει ότι μόνον με έξοδο απ’ το ευρώ θα μπορέσει η Ελλάδα να ξαναγίνει ανταγωνιστική, όπως πρότεινε κάποτε ως μεταβατική λύση ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. «Αλλά η καγκελάριος έβαλε βέτο στο τέλος»…

«Θα χαρούμε αν αναλάβει ο ESM το ρόλο του ΔΝΤ στην Ευρώπη»

Το ενδιαφέρον της κυβέρνησης Τραμπ για την Ελλάδα είναι σαφώς μικρότερο απ’ ό,τι επί Μπαράκ Ομπάμα. Κι αυτός είναι ένας πρόσθετος λόγος που θα μπορούσε ο ESM να αναλάβει μεσοπρόθεσμα τον ρόλο του ΔΝΤ, όσον αφορά τις διασώσεις χωρών της ΕΕ. «Πιστεύω ότι θα χαρούμε πολύ αν γίνει αυτό», λέει ο Μέλτζερ.

0 89χρονος δεν είναι ένας τυχαίος Αμερικανός οικονομολόγος. Θεωρείται ένας απ’ τους σημαντικότερους ειδικούς στη νομισματική πολιτική και διετέλεσε σύμβουλος δύο προέδρων, του Τζ. Φ. Κένεντι και του Ρόναλντ Ρέιγκαν. Στην αλλαγή της χιλιετίες ο Μέλτζερ προήδρευε μιας επιτροπής του κογκρέσου, που επεξεργαζόταν σχέδια ριζικής αναδιάρθρωσης διεθνών θεσμών και εισηγήθηκε μια συρρίκνωση των δραστηριοτήτων του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Αλλά οι προτάσεις αυτές ήταν αμφιλεγόμενες κι η τότε κυβέρνηση δεν τις υιοθέτησε. Αλλά αυτό που δεν έγινε τότε, μπορεί κάλλιστα να συμβεί τώρα, αφού ο σημαντικότερος σύμβουλος του Μέλτζερ στην επιτροπή, ο οικονομολόγος Άνταμ Λέρικ, επελέγη απ’ τον Τραμπ για να στελεχώσει το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών.

O Άνταμ Λέρικ που ο Τραμπ επέλεξε ως αναπληρωτή υφυπουργό Οικονομικών

Εκεί θα ασχολείται μελλοντικά με τους θεσμούς που επέκριναν ο ίδιος και ο Μέλτζερ επί μακρόν: το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα…

Οι ΗΠΑ είναι μακράν η χώρα με το μεγαλύτερο ποσοστό συμμετοχής στους δύο οργανισμούς, οι οποίοι έχουν την έδρα τους στην Ουάσιγκτον και στρατολογούν συνεργάτες σε μεγάλο βαθμό απ’ τα κορυφαία αμερικανικά πανεπιστήμια. ΔΝΤ και Παγκόσμια Τράπεζα ήταν επί δεκαετίες σύμβολα της αμερικανικής κυριαρχίας στο παγκόσμιο χρηματο-οικονομικό σύστημα, αλλά οι καιροί αλλάζουν. Όπως και στο εμπόριο, αλλά και στο θέμα του ΝΑΤΟ, ο Τραμπ δεν αποκλείεται να αμφισβητήσει μακροχρόνιες συνεργασίες και στην οικονομική πολιτική. Η αρχή έγινε ήδη: το σχέδιο προϋπολογισμού της κυβέρνησής του προβλέπει περικοπή κατά 650 εκατομμύρια δολάρια των κονδυλίων για την Παγκόσμια Τράπεζα και άλλες αναπτυξιακές τράπεζες…

Ο Τραμπ είχε προαναγγείλει τέτοια βήματα υπό το σύνθημα «America First», («Πρώτα η Αμερική»). Κι ακαδημαϊκοί όπως ο Μέλτζερ μπορούν να του δώσουν τώρα τα επιχειρήματα ότι η συρρίκνωση των μηχανισμών του Μπρέτον Γουντς θα είναι προς όφελος κι άλλων χωρών…

 iefimerida